Jurisprudentie
BH6954
Datum uitspraak2009-03-24
Datum gepubliceerd2009-03-24
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank 's-Hertogenbosch
Zaaknummers01/993213-07
Statusgepubliceerd
Datum gepubliceerd2009-03-24
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank 's-Hertogenbosch
Zaaknummers01/993213-07
Statusgepubliceerd
Indicatie
Promis-vonnis. Verdachte is veroordeeld voor ambtelijke corruptie, valsheid in geschrifte en oplichting tot een werkstraf van 200 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden. Verweer strekkende tot niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie wegens een onregelmatige start van het onderzoek verworpen. Wegens schending verschoningsrecht in vooronderzoek geen niet-ontvankelijkheid officier van justitie, doch strafvermindering.
Uitspraak
vonnis
RECHTBANK 'S-HERTOGENBOSCH
Sector Strafrecht
Parketnummer: 01/993213-07
Datum uitspraak: 24 maart 2009
Vonnis van de rechtbank ’s-Hertogenbosch, meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken, in de zaak tegen:
[ ] [verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1950,
wonende te [adres]
Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 9 juni 2008, 5 september 2008, 6 januari 2009, 4 februari 2009 en 11 maart 2009.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie en van hetgeen van de zijde van verdachte naar voren is gebracht.
De tenlastelegging.
De zaak is aanhangig gemaakt bij dagvaarding van 20 mei 2008. De tenlastelegging is op vordering van de officier van justitie ter terechtzitting van 4 februari 2009 gewijzigd.
Van deze vordering is een kopie aan dit vonnis gehecht (bijlage 1). Met inachtneming van deze wijziging is aan verdachte tenlastegelegd dat:
1.
hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2005
tot en met 1 april 2006 te [plaats 1] en/of Rotterdam en/of Schiedam, althans in
Nederland, als advocaat-generaal en/of plaatsvervangend officier van justitie,
in elk geval als ambtenaar, opzettelijk een gift en/of belofte heeft
aangenomen en/of gevraagd van [medeverdachte], bestaande die gift en/of belofte
uit een toezegging van betaling van 25 (vijfentwintig) procent van het/een
(door hem, verdachte) getraceerde en/of gelokaliseerde geldbedrag, terwijl
hij, verdachte, wist of redelijkerwijs vermoedde dat die gift en/of belofte
hem werd gedaan en/of aangeboden teneinde hem, verdachte te bewegen om in
strijd met zijn plicht in zijn (toenmalige) bediening iets te doen of na te
laten, immers heeft hij, verdachte
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het
arrondissementsparket Maastricht en/of (een) medewerker(s) van het
Internationaal Rechtshulp Centrum Noord Oost Nederland en/of (een)
medewerker(s) van het ressortsparket [plaats 1], anders dan in het kader van een
strafrechtelijk onderzoek en/of onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen
(een) kentekenbevraging(en) bij/via het Euregionaal Politie Informatie en
Coördinatie Centrum en/of bij de Belgische liaison en/of de Rijksdienst voor
het wegverkeer te (laten) doen en/of (vervolgens) deze gegevens aan hem,
verdachte te verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het ressortsparket
[plaats 1], anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek en/of onder
valse voorwendselen, gevraagd/bewogen het justitieel documentatie register te
bevragen en/of (vervolgens) de verkregen gegevens aan hem, verdachte te
verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het ressortsparket
[plaats 1], anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek en/of onder
valse voorwendselen, gevraagd/bewogen gegevens uit een gemeentelijke basis
administratie(s) op te (laten) vragen en/of meermalen, althans eenmaal,
gegevens uit (een) gemeentelijke basis administratie(s) opgevraagd onder
vermelding van onjuiste informatie en/of (vervolgens) deze gegevens aan hem,
verdachte te verstrekken en/of (vervolgens) de gegevens verkregen uit deze/die
gemeentelijke basisadministratie(s) getoond aan, althans ter beschikking
gesteld aan, [medeverdachte] en/of (een) andere perso(o)n(en) welke niet
gerechtigd was/waren kennis te nemen van deze informatie en/of
- een medewerker van het ministerie van justitie, anders dan in het kader van
een strafrechtelijk onderzoek en/of onder valse voorwendselen,
gevraagd/bewogen (afschriften van) gratiestukken aan hem, verdachte, te
verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van de regiopolitie
[regio], anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek
en/of onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen zogenaamde N.A.W. gegevens
van meerdere, althans een, telefoonnummer(s) en/of (persoons)gegevens van/met
betrekking tot [persoon 1] op te vragen en/of (vervolgens) deze gegevens aan
hem, verdachte te verstrekken en/of
- (een) medewerker(s) van het arrondissementsparket Rotterdam en/of de
rechtbank Rotterdam, anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek
en/of onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen strafrechtelijke gegevens
met betrekking tot meerdere personen te achterhalen;
(artikel 363 Wetboek van Strafrecht)
Subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2005
tot en met 1 april 2006 te [plaats 1] en/of Rotterdam en/of Schiedam, althans in
Nederland, als advocaat-generaal en/of plaatsvervangend officier van justitie,
in elk geval als ambtenaar, opzettelijk een gift en/of belofte heeft
aangenomen en/of gevraagd van [medeverdachte], bestaande die gift en/of belofte
uit een toezegging van betaling van 25 (vijfentwintig) procent van het/een
(door hem, verdachte) getraceerde en/of gelokaliseerde geldbedrag, terwijl
hij, verdachte, wist of redelijkerwijs vermoedde dat die gift en/of belofte
hem werd gedaan en/of aangeboden teneinde hem, verdachte te bewegen zonder
daardoor in strijd met zijn plicht te handelen, in zijn (toenmalige) bediening
iets te doen of na te laten, immers heeft hij, verdachte
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het
arrondissementsparket Maastricht en/of (een) medewerker(s) van het
Internationaal Rechtshulp Centrum Noord Oost Nederland en/of (een)
medewerker(s) van het ressortsparket [plaats 1] gevraagd/bewogen (een)
kentekenbevraging(en) bij/via het Euregionaal Politie Informatie en
Coördinatie Centrum en/of bij de Belgische liaison en/of de Rijksdienst voor
het wegverkeer te (laten) doen en/of (vervolgens) deze gegevens aan hem,
verdachte te verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het ressortsparket
[plaats 1] gevraagd/bewogen het justitieel documentatie register te bevragen en/of
(vervolgens) de verkregen gegevens aan hem, verdachte te verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van het ressortsparket
[plaats 1] gevraagd/bewogen gegevens uit een gemeentelijke basis administratie(s)
op te (laten) vragen en/of meermalen, althans eenmaal, gegevens uit (een)
gemeentelijke basis administratie(s) opgevraagd onder vermelding van onjuiste
informatie en/of (vervolgens) deze gegevens aan hem, verdachte te verstrekken
en/of (vervolgens) de gegevens verkregen uit deze/die gemeentelijke
basisadministratie(s) getoond aan, althans ter beschikking gesteld aan,
[medeverdachte] en/of (een) andere perso(o)n(en) welke niet gerechtigd was/waren
kennis te nemen van deze informatie en/of
- een medewerker van het ministerie van justitie gevraagd/bewogen (afschriften
van) gratiestukken aan hem, verdachte, te verstrekken en/of
- meermalen, althans eenmaal, (een) medewerker(s) van de regiopolitie
[regio] gevraagd/bewogen zogenaamde N.A.W. gegevens van meerdere,
althans een, telefoonnummer(s) en/of (persoons)gegevens van/met betrekking tot
[persoon 1] op te vragen en/of (vervolgens) deze gegevens aan hem, verdachte
te verstrekken en/of
- (een) medewerker(s) van het arrondissementsparket Rotterdam en/of de
rechtbank Rotterdam gevraagd/bewogen strafrechtelijke gegevens met betrekking
tot meerdere personen te achterhalen;
(artikel 362 Wetboek van Strafrecht)
meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
A.
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode 1 januari 2005 tot
en met 1 april 2006 te [plaats 1] en/of Rotterdam, althans in Nederland, een
geheim waarvan hij wist of redelijkerwijs moest vermoeden dat hij uit hoofde
van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel van vroeger ambt of beroep,
van advocaat-generaal en/of plaatsvervangend officier van justitie, verplicht
was te bewaren, opzettelijk heeft geschonden, immers heeft hij, verdachte
(een) document(en) en/of pasfoto('s), verkregen uit (een) gemeentelijke
basisadministratie(s), getoond en/of ter beschikking gesteld aan (een)
perso(o)n(en) welke niet gerechtigd was/waren kennis te nemen van dit/deze
document(en) en/of pasfoto('s);
(artikel 272 Wetboek van Strafrecht)
en/of
B.
hij op een of meerdere tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari
2005 tot en met 1 april 2006 te [plaats 1], althans in Nederland, een verzoek tot
verstrekking persoonsgegevens - zijnde een geschrift dat bestemd was om tot
bewijs van enig feit te dienen - (telkens) valselijk heeft opgemaakt of
vervalst, immers heeft hij, verdachte, (telkens) valselijk op dit verzoek
verstrekking persoonsgegevens een (onjuist) parketnummer vermeld en/of
(telkens) valselijk vermeld dat hij, verdachte, de gegevens opvroeg ten
behoeve van de betekening van gerechtelijke stukken, zulks met het oogmerk
om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen
gebruiken;
(artikel 225 Wetboek van Strafrecht)
2.
hij op of omstreeks 20 maart 2004, althans in de periode van 20 maart 004 tot en met de maand februari 2005, te 's-Gravenhage en/of [plaats 1], althans in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen of een ander, althans alleen, een geldleningovereenkomst en/of een akte van inpandgeving - zijnde (een) geschrift(en) dat/die bestemd was/waren om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt of vervalst, immers heeft verdachte valselijk deze geldleningsovereenkomst en/of deze akte van inpandgeving opgesteld en/of
ondertekend als ware de inhoud van deze geldleningovereenkomst en/of deze akte van inpandgeving waar, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken;
(artikel 225 Wetboek van Strafrecht)
3.
hij op of omstreeks 24 november 2005, althans in de periode van 24 november 2005 tot en met de maand oktober 2006, te [plaats 1] en/of Rotterdam, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen of een ander, althans alleen, een schuldbekentenis en akte van geldlening en/of een akte van inpandgeving - zijnde (een) geschrift(en) dat/die bestemd was/waren om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt of vervalst, immers heeft verdachte valselijk deze schuldbekentenis en akte van geldlening en/of deze akte van inpandgeving opgesteld en/of ondertekend als ware de inhoud van deze
schuldbekentenis en akte van geldlening en/of deze akte van inpandgeving waar,
zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of
door anderen te doen gebruiken;
(artikel 225 Wetboek van Strafrecht)
4.
hij in of omstreeks de periode van 28 augustus 2004 tot en met 27 september
2004 te [plaats 1] en/of 's-Gravenhage, althans in Nederland, tezamen en in
vereniging met (een) ander(en), althans alleen, met het oogmerk om zich en/of
(een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse
naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige
kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, [bedrijf 1]
heeft bewogen tot de afgifte van 7.335,00 euro, althans een geldbedrag, in elk
geval van enig goed, hebbende verdachte met vorenomschreven oogmerk - zakelijk
weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met
de waarheid op een schade-aangifte aansprakelijkheidsverzekering formulier
ingevuld dat persoon 2] (zakelijk weergegeven) een plasma televisie heeft
kapot gemaakt, waardoor (een werknemer/medewerker van) [bedrijf 1] werd
bewogen tot bovenomschreven afgifte;
(artikel 326 Wetboek van Strafrecht)
Tengevolge van een kennelijke schrijffout in de tenlastelegging begaan staat in de 7e regel van het onder feit 1 primair tenlastegelegde ‘getraceerde en/of gelokaliseerde’ vermeld in plaats van ‘te traceren/lokaliseren’. De rechtbank herstelt deze schrijffout en leest het laatste in plaats van het eerste. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.
Tengevolge van een kennelijke omissie in de tenlastelegging begaan is in de 11e regel van het onder feit 1 primair tenlastegelegde na het woord ‘verdachte’ weggevallen de woorden ‘ter uitvoering’. De rechtbank herstelt deze omissie en leest voormelde zinsnede zoals hiervoor is vermeld. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.
Voorzover in de tenlastelegging overige taal- en/of schrijffouten voorkomen zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.
De formele voorvragen.
Bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken dat de dagvaarding geldig is. De rechtbank is bevoegd van het tenlastegelegde kennis te nemen en de officier van justitie kan in zijn vervolging worden ontvangen. Voorts zijn er geen gronden gebleken voor schorsing van de vervolging.
Voor wat betreft de ontvankelijkheid van de officier van justitie in zijn vervolging overweegt de rechtbank het navolgende.
De verdediging heeft op de navolgende gronden de niet-ontvankelijkheid van de Officier van Justitie in zijn vervolging bepleit.
a. Er is een onjuiste voorstelling van zaken gegeven over de start van het onderzoek. Anders dan (in ieder geval aanvankelijk) in het dossier aangegeven, is het onderzoek tegen verdachte niet gestart met de informatie die is weergegeven in het Cie-proces-verbaal van de rijksrecherche 29 januari 2007. Er bestond al een eerder onderzoekstraject onder verantwoordelijkheid van de Cie [regio], welk onderzoekstraject als opsporingsonderzoek moet worden aangemerkt. In dat verband stelt de verdediging zich op het standpunt dat [getuige 1] -die voordat hij als getuige werd gehoord al was benaderd door de Cie [regio]- de cover is voor de informant, voor [getuige 2] als informant. Door de werkelijke oorsprong van het opsporingsonderzoek te verhullen is zozeer in strijd met de beginselen van een goede procesorde gehandeld dat het OM het recht op vervolging moet worden ontzegd (pleitnota punt 1, pagina 2 tot en met 6).
b. De getuige [getuige 2] heeft een veel belangrijker rol in het Cie-traject gespeeld dan de Rijksrecherche vermeldt. Hij is informant geweest van de politie en is volgens verschillende getuigen ook in deze zaak de informant geweest van de politie [regio]. Omtrent dat punt heeft het OM structureel bewust gegevens achtergehouden, hetgeen tot niet-ontvankelijkheid van het OM moet leiden. Hierbij moet in aanmerking worden genomen dat de plv. chef van de Cie, [getuige 3], met goedvinden van het OM weigert nader te verbaliseren omtrent het voortraject. Hierdoor wordt een gedeelte van een strafrechtelijk onderzoek aan de controle en toetsing van de rechter en de verdediging onttrokken. Dit is onrechtmatig en in strijd met de beginselen van een behoorlijke procesorde (pleitnota punt 1, pagina 6 en 7; pleitnota punt 2).
c. Volstrekt aannemelijk is dat de getuige [getuige 2] direct of indirect ook de bron van de Cie-informatie van de Rijksrecherche is. Zijn verklaring komt dus twee keer voor in de start van het onderzoek, zodat de rechter-commissaris is misleid (pleitnota punt 2, pagina 8 tot en met 11).
d. Er is door de rechter-commissaris, het OM en het onderzoeksteam op geen enkele manier rekening gehouden met geheimhoudercorrespondentie, opgeslagen op de gegevensdrager(s) van de computer van verdachte (waarvan een image is gemaakt), terwijl zij daarvan wisten of hadden kunnen weten. Van een zeer groot aantal, waaronder 25 door de verdediging bepaald genoemde, vertrouwelijke stukken is blijkens de documenten 468,469 en 470 uitdrukkelijk kennis genomen, waarbij op geen enkele manier het beroepsgeheim van de verschillende geheimhouders is gerespecteerd. Blijkens het aanvullende proces-verbaal zijn ten onrechte digitale geheimhoudersstukken gekopieërd, geopend en geraadpleegd en zijn die vervolgens ten onrechte niet vernietigd doch geadministreerd en aldus toegankelijk gemaakt voor meerdere personen/instanties. Aldus is sprake van een welbewuste en zeer ernstige schending van geheimhoudercorrespondentie en een welbewust handelen in strijd met artikel 8 EVRM. Dit is een onherstelbaar vormverzuim ten aanzien van verschillende geheimhouders, te weten verdachtes advocaat, zijn arts en zijn notaris. Gelet op de omvang waarin dit heeft plaatsgevonden dient de sanctie daarop niet-ontvankelijkheid te zijn. (pleitnotities d.d. 4 februari 2009, punt 4, pagina 14 tot en met 20 alsmede nadere pleitnotities d.d. 11 maart 2009, pagina 2 tot en met 12).
De rechtbank acht geen gronden tot niet-ontvankelijkheid aanwezig, waartoe het navolgende wordt overwogen.
Ten aanzien van de punten a tot en met c
Zoals uit het verhoor van de getuige [getuige 1], het verhoor van de getuige [getuige 3] en uit het proces-verbaal van [getuige 3] d.d. 20 oktober 2008 blijkt, heeft de Cie [regio] een gesprek gevoerd met [getuige 1] omtrent verdachte voordat bij de Cie van de Rijksrecherche in de maand december via een informant belastende informatie (pagina 702 dossier) omtrent verdachte binnenkwam. Hieruit moet in ieder geval worden geconcludeerd dat er al informatie omtrent (contacten van) verdachte is verzameld voordat de informatie van de informant bij de Rijksrecherche binnenkwam. Dit brengt echter nog niet mee dat toen reeds een opsporingsonderzoek als bedoeld in artikel 132a van het wetboek van strafvordering was aangevangen. Uit genoemde verklaringen en het proces-verbaal blijkt dat aanvankelijk kennelijk verkennende gesprekken zijn gevoerd met [getuige 1] en dat hij -na de start van het onderzoek door de Rijksrecherche- in februari 2007 een tactische verklaring heeft afgelegd, die op schrift is gesteld en ondertekend. Dat de Cie [regio] kennelijk over informatie beschikte -al dan niet via een kaartje dat afkomstig zou zijn uit een dossier- omtrent verdachte en zijn eventuele contacten brengt nog geenszins met zich dat er al een opsporingsonderzoek liep. Het is nu eenmaal de taak van de Cie om informatie te verzamelen. Anders dan de verdediging heeft aangevoerd, kan op basis van de voorhanden gegevens niet worden geconcludeerd dat bij de start van dit onderzoek op straffe van niet-ontvankelijkheid van het OM openheid van zaken had moeten worden gegeven over de informatie-inwinning door de Cie [regio]. Dat zou anders kunnen zijn indien er aanwijzingen of aanknopingspunten zouden zijn voor daarbij plaatsgevonden onrechtmatigheden dan wel dat ontlastende informatie bewust achtergehouden zou zijn. Dit laatste is niet gesteld en overigens uit het dossier ook in het geheel niet gebleken. Dat er kennelijk contacten waren tussen de Cie [regio] en de (Cie van de) Rijksrecherche brengt nog geenszins de plicht met zich om daarvan in een proces-verbaal verslag te doen. Dat er enig verkennend vooronderzoek is geweest door de Cie [regio] en/of de Rijksrecherche en dat daarover niet in deze zaak is geverbaliseerd levert geen vormverzuim of strijd met de goede procesorde op.
Van onrechtmatigheden bij de start van het onderzoek door de Rijksrecherche dan wel een dubbelrol van [getuige 2] is evenmin gebleken. De getuigen [getuige 1] en [getuige 3] hebben verklaard dat [getuige 1] niet de informant als bedoeld in het Cie-proces-verbaal van 29 januari 2007 is. De getuige [getuige 2] heeft verklaard dat hij die informant ook niet is en de getuige [getuige 3] heeft verklaard dat er voorafgaand aan de tactische verklaring van [getuige 2] -waarmee kennelijk zijn verklaring d.d. 6 april 2007 wordt bedoeld- geen Cie-matige gesprekken met [getuige 2] zijn gevoerd en dat hem niets bekend is dat [getuige 2] eventueel met een plaatselijke Cie zou hebben gesproken. Gelet op hetgeen [getuige 3] overigens heeft verklaard omtrent de werkwijze van de Cie en de regels waaraan zij gebonden zijn, te weten i) dat informatie van een informant ingeschreven in een bepaald gebied/korps (in dit geval [regio]) afkomstig is van de Cie-chef van dat korps,
ii) dat politiemensen alleen dan als informant kunnen worden ingeschreven als er levensgevaar zou dreigen voor de politieambtenaar of zijn persoonlijke levenssfeer aangetast zou worden alsmede iii) dat een Cie-chef alleen informatie geeft via een proces-verbaal afkomstig van informanten die zijn ingeschreven in het register dat onder die Cie-chef valt,
kan op basis van de voorhanden gegevens thans niet anders worden geconcludeerd dan dat de informatie neergelegd in het Cie-proces-verbaal van 29 januari 2007 afkomstig is van een informant die is ingeschreven in het informantenregister van de Rijksrecherche. Dat gecombineerd met de verklaring van de getuige [getuige 3] dat de Rijksrecherche geen Cie-matige gesprekken heeft gevoerd met [getuige 2], levert de conclusie op dat die verklaring meebrengt dat de informant die in het Cie-proces-verbaal wordt genoemd kennelijk niet [getuige 2] is. Uit de verklaring van [getuige 3] dat hem niets bekend is dat [getuige 2] eventueel met een plaatselijke Cie heeft gesproken, moet de rechtbank verder afleiden dat in de contacten die [getuige 3] met de Cie [regio] heeft gehad kennelijk in het geheel niet gesproken is over het al dan niet informant zijn van [getuige 2] ten behoeve van de Cie [regio]. Verder is van belang dat [getuige 2] als getuige ten overstaan van de rechter-commissaris heeft verklaard dat hij geen contact heeft gehad met de inlichtingendienst van de politie en dat hij ook geen contact heeft gehad met de inlichtingendienst van de Rijksrecherche.
De rechtbank concludeert uit het voorgaande dat er op basis van de voorhanden gegevens geen dan wel onvoldoende serieuze aanwijzingen zijn dat de (Cie van de) Rijksrecherche en/of de (Cie) officier van justitie bij de aanvang van het onderzoek een onjuiste c.q. onvolledige voorstelling van zaken hebben gegeven. Voor zover de verdediging betoogt dat het onderzoek door de Rijksrecherche als het ware is gestuurd en georganiseerd door de politie [regio] vindt dat geen grondslag in het dossier. Hetgeen de verdediging onder punt 2 sub a tot en met j van de pleitnota naar voren heeft gebracht kan aan dit oordeel niet afdoen, omdat:
-de punten a en b stellingen zijn en geen vaststaande dan wel aannemelijk geworden feiten;
-punt e geen zelfstandige betekenis heeft;
-de onder de punten f en g genoemde personen niet hebben verklaard dat [getuige 2] in deze direct dan wel indirect de bron is van de Cie-informatie over verdachte;
-anonieme informatie als bedoeld in punt i als zodanig niet objectiveerbaar/toetsbaar is en daarom, mede bezien tegen het licht van de hiervoor aangehaalde getuigenverklaringen, niet voor juist c.q. aannemelijk kan worden gehouden;
-het beroep op het krantenartikel al uit zijn aard het standpunt van de verdediging niet kan dragen. Dat geldt in casu zeker aangezien de relevante inhoud daarvan inhoudt dat [getuige 2] eerst in de loop van 2007 (in maart of later) naar de politie is gegaan, hetgeen zich niet verdraagt met het standpunt van de verdediging dat [getuige 2] in deze zaak al eerder als informant zou zijn opgetreden;
-[getuige 4] in zijn verklaring ten overstaan van de politie niet heeft verklaard dat [getuige 2] de informant is en niet als getuige bij de rechter-commissaris is gehoord, zodat punt j feitelijke grondslag mist;
-weliswaar kan worden vastgesteld dat de informatie die [getuige 2] geeft en die de informant geeft in belangrijke mate hetzelfde inhouden, doch die enkele omstandigheid onvoldoende is om aan te nemen dat [getuige 2] een dubbelrol vervult.
Ten aanzien van punt d
Bij de beoordeling van dit verweer neemt de rechtbank het navolgende tot uitgangspunt.
a. Artikel 98 lid 1 van het Wetboek van Strafvordering bepaalt dat bij personen met bevoegdheid tot verschoning geen brieven of andere geschriften “tot welke hun plicht tot geheimhouding zich uitstrekt” in beslag worden genomen, tenzij met toestemming van die personen.
b. Of brieven of geschriften al dan niet aan het verschoningsrecht zijn onderworpen is in beginsel aan de verschoningsgerechtigde te bepalen. Diens standpunt moet in beginsel worden gerespecteerd, tenzij er redelijkerwijs geen twijfel over kan bestaan dat dit standpunt onjuist is. Dit is vaste rechtspraak van de Hoge Raad.
c. Het verschoningsrecht geldt ook indien het niet gaat om de situatie van artikel 98 van het Wetboek van Strafvordering dat de doorzoeking bij een verschonings-gerechtigde plaatsvindt, maar dat de doorzoeking plaatsvindt bij de cliënt. Zie HR 19-11-1985; NJ 1986, 533. De HR overweegt dat zonder toestemming van belanghebbenden justitie geen kennis mag nemen van de correspondentie tussen advocaat en cliënt die bij cliënt is aangetroffen en wel “op grond van het zwaarwegende belang dat wordt gediend met de eerbiediging van het vertrouwelijke karakter van een dergelijke briefwisseling.” Verder overweegt de HR: “Het is immers een aanzienlijk belang dan een ieder de mogelijkheid heeft om vrijelijk en zonder vrees voor openbaarmaking van hetgeen aan de advocaat in diens hoedanigheid wordt toevertrouwd een advocaat te raadplegen. Dit belang, dat voor de advocaat erkenning vindt in het hem -ter bescherming van ieder die hem in zijn hoedanigheid van advocaat aangelegenheden toevertrouwt- toekomende verschoningsrecht en in het verbod om bij hem als tot verschoning bevoegde, tenzij met zijn toestemming, brieven of andere geschriften tot welke zijn plicht tot geheimhouding zich uitstrekt in beslag te nemen, zou te zeer worden beperkt wanneer ieder die een advocaat wil raadplegen niet vrijelijk en niet zonder vrees voor openbaarmaking zou kunnen bewaren afschrift van al hetgeen hij schriftelijk aan zijn advocaat heeft toevertrouwd en hetgeen de advocaat hem heeft geschreven”.
In deze zaak is een eigen belang van de verschoningsgerechtigde erkend bij het beslag. Hij kan daartegen een klaagschrift indien voor zover het gaat om geschriften die vallen onder het verschoningsrecht.
d. Een nog niet verzonden brief van een cliënt gericht aan zijn advocaat valt ook onder het verschoningsrecht ( HR 1 november 1988; NJ 1989, 349)
e. Een deskundige die wordt ingeschakeld door een advocaat heeft een afgeleid verschoningsrecht. Indien en voor zover brieven/geschriften zich bij die deskundige bevinden in verband met de vervulling van een door hem aanvaarde opdracht, welke hem is verleend door een verschoningsgerechtigde in het kader van de behandeling van een bepaalde door een cliënt aan hem toevertrouwde aangelegenheid, heeft deze deskundige een van die verschoningsgerechtigde afgeleid verschoningsrecht. Zie HR 29 maart 1994; NJ 1994, 552 en HR 12 februari 2002; NJ 2002, 440.
f. Uit de arresten HR 15 januari 1991; NJ 1991,668 en HR 20 februari 2007, JOL 2007,123 moet in beginsel worden opgemaakt dat naast de klassieke brieven en geschriften onder de reikwijdte van dit artikel tevens vallen moderne gegevensdragers die tekst bevatten, zoals een cd-rom, een USB-stick en de harde schijf van een computer. De AG in HR 20-02-07; NJ 2008,113 brengt hierover onder punt 25 van de conclusie het volgende naar voren: “..houd ik het er op dat de Hoge Raad in computers opgeslagen bestanden niet ziet als fenomenen die voor wat betreft het verschoningsrecht vallen onder hetzelfde regiem als brieven en geschriften. Zijn er voldoende waarborgen geschapen dat bij onderzoek van computers het verschoningsrecht niet wordt geschonden, dan is het niet zo dat niet de computer maar alleen de bestanden in beslag mogen worden genomen die volgens de verschoningsgerechtigde niet onder zijn verschoningsrecht vallen terwijl het niet vanzelfsprekend is dat de verschoningsgerechtigde bij het onderzoek van de inbeslaggenomen computer ( of van een backup van de bestanden op die computer) aanwezig is om aan te wijzen welke bestanden onder het verschoningsrecht vallen…..Ik meen dan ook dat het hiervoor aangehaalde oordeel van de HR impliceert dat de regel dat de verschoningsgerechtigde in beginsel zelf aanwijst wat wel en wat niet onder zijn verschoningsrecht valt, niet opgaat wanneer redelijkerwijs kan worden gewaarborgd -bijvoorbeeld door de aanwezigheid van de deken- dat het aan het inbeslaggenomen geautomatiseerd werk te verrichten onderzoek niet tot schending van het verschoningsrecht leidt. Onjuist lijkt mij dat niet…….Is eenmaal een overzicht van de op een computer aanwezige bestanden verkregen, dan dient een verschoningsgerechtigde gelet op de nauwe verwantschap van brieven en geschriften en de in gedigitaliseerde vorm vastgelegde inhoud daarvan, zoals deze uitdrukking vond in artikel 125i(oud) Sv en thans in artikel 125i Sv voor de bevoegdheid tot het doorzoeken van een plaats ter vastlegging van gegevens die op deze plaats op een gegevensdrager, een papieren of een digitale, zijn opgeslagen en vastgelegd, in beginsel gelegenheid te worden geboden aan te geven of deze onder zijn verschoningsrecht vallen of niet. Ondenkbaar is niet dat wordt gezocht op een wijze waarop door het verschoningsrecht bestreken bestanden niet aan een onderzoek worden onderworpen…Dan is er geen reden de verschoningsgerechtigde in de gelegenheid te stellen aan te wijzen welke bestanden onder zijn verschoningsrecht vallen”.
g. De HR overweegt in genoemd arrest NJ 2008,113; “voor de waarheidsvinding mag onderzoek worden gedaan aan inbeslaggenomen voorwerpen. In computers opgeslagen gegevens zijn daarvan niet uitgezonderd ( HR; NJ 1994, 577). Bij een dergelijk onderzoek moet op de voet van artikel 125l Sv het verschoningsrecht worden gerespecteerd. Verder overweegt de HR dat computerbestanden “zich naar hun aard niet eenvoudig lenen voor afzonderlijk onderzoek”en dat in dit specifieke geval de rechtbank voldoende gewaarborgd heeft geacht dat de computers op de voet van artikel 125l Sv zullen worden onderzocht op een wijze waarop het verschoningsrecht van de klager niet in het gedrang komt.
h. De wet geeft geen specifieke voorschriften ten aanzien van de doorzoeking bij niet verschoningsgerechtigden omtrent het beslag van brieven/geschriften c.q. van gegevensdragers waaronder/waarop (mogelijk) sprake is van brieven/geschriften van of aan een verschoningsgerechtigde. De wet geeft geen voorschriften omtrent eventuele vernietiging van gemaakte prints/kopieën van brieven e.d. van of aan een verschoningsgerechtigde.
De rechtbank stelt -uitgaande van het voorafgaande- voorop dat het enkele maken van een image van de harde schijf van de computer van verdachte geen strijd oplevert met enig verschoningsrecht. Naar zijn aard lenen computerbestanden zich niet voor afzonderlijk beslag/onderzoek, zodat het maken van zo’n image voor de hand ligt, voor de beslagene in het algemeen het minst bezwarend is omdat hij de beschikking blijft houden over zijn computer en voorts niet enkel daardoor de belangen van een (mogelijke) verschoningsgerechtigde c.q. zijn client in het gedrang komt.
De verdediging heeft aangevoerd dat [verdachte] ter gelegenheid van de doorzoeking van zijn woning heeft aangegeven, dat er “vertrouwelijke correspondentie” op de computers stond. Er wordt een beroep gedaan op een brief van [advocaat 1] waarin onder meer staat: “op dat moment heeft [verdachte] ook aangegeven, dat er correspondentie op de computers staat, die mogelijk onder het beroepsgeheim van een advocaat valt. De rechtbank concludeert hieruit dat slechts in algemene termen is gewezen op vertrouwelijke correspondentie en/of correspondentie die (mogelijk) onder enig beroepsgeheim viel. Dergelijk algemene en ongespecificeerde mededelingen verhinderen niet dat een image wordt gemaakt.
Bij gebreke van gespecificeerde mededelingen omtrent correspondentie met een geheimhouder/verschoningsgerechtigde van de beslagene en bij gebreke van enig klaagschrift tegen het beslag –de rechtbank wijst er in dit verband op dat [verdachte] als Advocaat-Generaal/plaatsvervangend Officier van Justitie op de hoogte was of moet zijn geweest van de relevante wetgeving en jurisprudentie omtrent de eerbiediging van het verschoningsrecht- mochten de opsporingsambtenaren naar het oordeel van de rechtbank de bestanden op de image toegankelijk maken voor onderzoek. Weliswaar geldt dat het aan de verschoningsgerechtigde is om te bepalen wat onder het verschoningsrecht valt, maar als de doorzoeking niet plaatsvindt bij enig verschoningsgerechtigde, door de verdachte slechts in heel algemene termen wordt gesproken over vertrouwelijke correspondentie en/of correspondentie die (mogelijk) onder enig beroepsgeheim valt en beklag tegen het beslag van zowel de verdachte als de verschoningsgerechtigde uitblijft, dan valt niet in te zien dat de opsporingsambtenaren op eigen initiatief eerst eigen onderzoek zouden moeten doen naar (mogelijke) verschoningsgerechtigden en hen in staat zouden moeten stellen zich uit te laten over de vraag of, en zo ja welke, van de bestanden op de image onder het verschoningsrecht vallen.
Naar het oordeel van de rechtbank mochten de opsporingsambtenaren dan ook de bestanden op de image toegankelijk maken voor onderzoek. Het aanvullend proces-verbaal houdt op dit punt, voor zover van belang, het navolgende in:
“De bestanden, voorkomend op de image van de twee, bij [verdachte] inbeslaggenomen computers, zijn destijds geopend en diagonaal doorgelezen/gescand op trefwoorden, teneinde de inhoud van het document te toetsen op relevantie voor het onderzoek…..Voor het onderzoek vermoedelijk relevante documenten werden gemarkeerd middels het programma Forensic Toolkit. Deze documenten zijn daarna geprint om beter gelezen en beoordeeld te kunnen worden. De geprinte documenten zijn geadministreerd in het bedrijfsprocessensysteem Summ-It met een uniek ibn-nummer. Een aantal van deze uitgeprinte documenten zijn gebruikt in het onderzoek en nader onderzocht. De overige documenten, die niet relevant bleken voor het onderzoek, zijn niet nader onderzocht”.
Uit hetgeen verder met betrekking tot 25 specifieke bestanden wordt opgemerkt blijkt dat geen van die documenten is aangemerkt als vertrouwelijk stuk van geheimhouders en dat ten aanzien van al die documenten voor de vraag of zij al dan niet zijn gebruikt en/of in het fysieke procesdossier zijn opgenomen leidend was of die documenten relevant waren voor het onderzoek.
De rechtbank constateert dat uit het aanvullend proces-verbaal van bevindingen d.d. 27 februari 2009 alsmede de daarbij gevoegde documenten blijkt dat bij dat onderzoek het verschoningsrecht van de advocaat van verdachte niet is gerespecteerd. Hoewel een aantal digitale documenten onmiskenbaar of zeer waarschijnlijk als geheimhoudersstukken is aan te merken -de documenten A.01.02.002.025, A.01.02.002.032, A.01.02.002.026, A.01.02.003.016, A.01.02.003.009, A.01.02.003.013 en A.01.02.002.103- alsmede uit een aantal andere stukken bij aanvang van het onderzoek toch de reële mogelijkheid naar voren kwam dat dit correspondentie tussen verdachte en een verschoningsgerechtigde betrof, heeft de Rijksrecherche daarin ten onrechte geen aanleiding gezien zich terughoudend op te stellen en geen enkele maatregel genomen of waarborg geschapen om schendingen van het verschoningsrecht te voorkomen. Uit het aanvullend proces-verbaal blijkt - en aangenomen moet worden dat dit een algemene gedragslijn was, ook ten aanzien van alle niet specifiek genoemde bestanden- dat voor het onderzoek relevante documenten zijn geprint, beoordeeld en alle zijn geadministreerd en dat enkel de relevantie van het onderzoek heeft bepaald of deze werden gebruikt voor de (voortgang van) het onderzoek en daarbij geen enkele rekening is gehouden met (mogelijke) schendingen van het verschoningsrecht. Nu de rechtbank constateert dat een belangrijk aantal documenten van de 25 specifiek genoemde documenten onder het verschoningsrecht van de advocaat van verdachte viel en ten aanzien van een aantal andere documenten de reële mogelijkheid bestond, had de Rijksrecherche -die dit eveneens had moeten constateren- maatregelen moeten nemen of waarborgen moeten scheppen om dat verschoningsrecht te respecteren. Dat had bijvoorbeeld gekund door in overleg met de rechter-commissaris en/of officier van justitie daarover in contact te treden met verdachte en/of de verschoningsgerechtigde(n) en de verschoningsgerechtigde(n) in staat te stellen hun standpunt kenbaar te maken en vervolgens in overleg met hem/hen zonodig tot vernietiging van specifieke geprinte documenten die onder het verschoningsrecht vielen over te gaan. Door geen enkele actie te ondernemen is het verschoningsrecht geschonden en aldus sprake van een onherstelbaar vormverzuim in het vooronderzoek. De rechtbank moet op basis van de door de verdediging overgelegde brieven van [advocaat 1] en [advocaat 2] aannemen dat de rechten van meerdere verschoningsgerechtigden in aanzienlijke mate zijn geschonden. De officier van justitie heeft betoogd dat uit de informatie omtrent de 25 specifieke documenten naar voren komt dat een aantal daarvan zeker niet onder enig verschoningsrecht viel. Dat moge -echter mede op grond van de informatie die eerst na voltooiing van het opsporingsonderzoek beschikbaar is- zo zijn, doch dat neemt niet weg dat de Rijksrecherche in het geheel geen oog heeft gehad voor enig verschoningsrecht en daarmee de verschoningsgerechtigden heeft verhinderd op enig moment na het toegankelijk maken en na eerste globale lezing/scanning van de documenten vooraf aan te geven wat al dan niet onder het verschoningsrecht viel.
In de omstandigheden van dit geval komt de sanctie van niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie evenwel niet in aanmerking, en wel op grond van het navolgende:
-allereerst acht de rechtbank niet aannemelijk geworden dat de opsporingsambtenaren doelbewust kennis hebben genomen van geheimhoudersstukken met de bedoeling aan de belangen van (uiteindelijk) verdachte tekort te doen. Uit het proces-verbaal van bevindingen volgt veeleer dat zij simpelweg geen oog hebben gehad voor het verschoningsrecht. In dit verband wijst de officier van justitie er terecht op dat ten aanzien van de telecommunicatie wel overeenkomstig de wet is gehandeld;
-noch verdachte, noch enig verschoningsgerechtigde heeft beklag gedaan tegen het beslag ten aanzien van de image en/of eigener beweging specifiek aangegeven welke stukken onder enig verschoningsrecht vielen. In de omstandigheden van dit geval had dit wel voor de hand gelegen;
-uit niets komt naar voren -en ook niet gesteld is- dat de kennisneming van de geheimhoudersstukken ten aanzien van het tenlastegelegde feitelijk ten nadele van verdachte heeft gestrekt. Blijkens het proces-verbaal van bevindingen betreffen de 25 documenten -die overigens op het eerste gezicht niet alle als geheimhoudersstukken zijn aan te merken- telkens niet relevante documenten ten aanzien van het tenlastegelegde en verder is ook allerminst aannemelijk dat deze van invloed waren op de sturing van het onderzoek naar het tenlastegelegde;
-het aan verdachte onder 1 tenlastegelegde betreft een zeer ernstig strafbaar feit, aangezien hierbij het vertrouwen dat de samenleving in de integriteit van overheidsdienaren in het algemeen en vertegenwoordigers van de staande magistratuur in het bijzonder moet kunnen stellen in het geding is.
Naar het oordeel van de rechtbank zal de sanctie dan ook niet moeten bestaan in de niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie, doch in strafvermindering (de sanctie van bewijsuitsluiting komt niet in aanmerking, omdat er geen stukken van verschonings- gerechtigden voor het bewijs worden gebruikt). Daarop zal de rechtbank hierna verder ingaan. De rechtbank oordeelt dat niet kan worden volstaan met de enkele constatering dat er sprake is van een onherstelbaar vormverzuim. Daarvoor is het belang dat het verschoningsrecht wordt gerespecteerd te groot en de specifieke schending daarvan in dit geval te ernstig.
Verweren omtrent de onrechtmatigheid van de bewijsgaring.
De verdediging heeft op dezelfde c.q. vergelijkbare gronden als waarop zij hiervoor bij de ontvankelijkheid van de officier van justitie onder a tot en met c een beroep heeft gedaan, aangevoerd dat het bewijs uit de doorzoekingen op het werkadres en huisadres van verdachte als onrechtmatig verkregen moet worden uitgesloten.
De rechtbank verwerpt dit verweer op dezelfde gronden als waarop het verweer strekkende tot de niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie is verworpen.
De verdediging heeft voorts aangevoerd dat de Cie-informatie ten onrechte niet is gecontroleerd en dat bij een goed uitgevoerd controle-onderzoek zou zijn gebleken dat de Cie-informatie nagenoeg geheel op leugens en misleidende informatie was gebaseerd. Door op -niet gecontroleerde- onjuiste en onware Cie-informatie de verdenking te baseren en onvolkomen processen-verbaal aanvraag doorzoeking aan de rechter-commissaris voor te leggen, is deze misleid, zijn de doorzoekingen op onvoldoende gegevens gebaseerd en zijn deze onrechtmatig. Het bewijs uit die doorzoekingen mag dan ook als onrechtmatig verkregen niet worden gebruikt, aldus de verdediging.
Naar het oordeel van de rechtbank mist dit verweer in belangrijke mate feitelijke grondslag en gaat dit verweer voor het overige niet op. Nadat de Cie-informatie was binnengekomen heeft de rijksrecherche nader onderzoek naar de (on)juistheid van de informatie verricht, bestaande uit het horen van de getuigen [getuige 1] en [getuige 2] alsmede het inwinnen van financiële informatie en informatie uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Uit niets blijkt dat de rijksrecherche hierbij enkel oog heeft gehad voor belastende informatie. Dat mogelijk nog meer of ander onderzoek had kunnen plaatsvinden leidt niet tot de conclusie dat er op onrechtmatige wijze is gerechercheerd en niets verplichtte de rijksrecherche eerst onderzoek in Turkije te doen. Het proces-verbaal doorzoeking woningen d.d. 11 september 2007 (pagina 1236 ev van het dossier) vormt de resultaten van het onderzoek dat tot dusver was verricht. Anders dan de verdediging acht de rechtbank dit een adequate weergave van het onderzoek dat tot dan toe was verricht. In dit verband wijst de rechtbank er op dat de verdediging met haar klacht dat nader onderzoek omtrent [getuige 4] had moeten plaatsvinden en dat dit zou hebben opgeleverd dat hij nimmer is veroordeeld voor drugs, er volstrekt ten onrechte aan voorbij gaat dat in genoemd proces-verbaal expliciet is opgenomen dat de drugszaak tegen [getuige 4] is geseponeerd, omdat hij in die zaak ten onrechte als verdachte is aangemerkt.
De conclusie is dan ook dat er geen reden is om aan te nemen dat de rijksrecherche haar taak niet naar behoren heeft verricht en/of de rechter-commissaris zou hebben misleid. In zoverre is er geen grond om tot enige onrechtmatigheid van het onderzoek te concluderen. Anders dan de verdediging kennelijk meent kon de rechter-commissaris op basis van dit proces-verbaal in redelijkheid tot het oordeel komen dat er voldoende verdenking was tegen verdachte voor een doorzoeking van zijn huisadres. De rechtbank is dan ook van oordeel dat het bewijs rechtmatig is verkregen.
De bewijsmiddelen en de beoordeling daarvan.
Vaststaande feiten feit 1.
Verdachte is van 1 september 2002 tot 2007 werkzaam in de functie van Advocaat-generaal
te [plaats 1].1 Voorts is hij op 19 december 2002 aangewezen als plaatsvervangend officier van justitie.2 Een Advocaat-generaal is geen opsporingsambtenaar.3 Verdachte is zich
hiervan bewust.4
Verdachte ontmoet [medeverdachte] voor het eerst begin 2005.5 In maart/april 2005 ontmoeten
vervolgens verdachte, zijn [echtgenote] en [medeverdachte] elkaar in Rotterdam.6 [Medeverdachte] kwam via een zakenrelatie, [persoon 3], in contact met verdachte. [persoon 3] heeft hem een c.v. toegestuurd van verdachte en een kaartje van een juridisch adviesbureau.7 In het c.v. staat vermeld dat verdachte vanaf 1 september 2002 de functie van Advocaat-generaal te [plaats 1] bekleedt.8
Tijdens deze tweede ontmoeting vertelt [medeverdachte] over de dubieuze gang van zaken rond zijn gratieprocedure en over een oliekwestie waarin hij zich financieel gedupeerd voelt. [Medeverdachte] vertelt dat hij een aanzienlijk bedrag in de oliehandel heeft geïnvesteerd en dat hij van zijn investeringen geen cent terug heeft gezien terwijl hij wel een bankafschrift van een bank te Macau op zijn naam heeft gezien met een positief saldo van 125 miljoen dollar. Van [medeverdachte] voelt zich door de bij de oliehandel betrokken personen bedrogen. Onder deze personen bevinden zich mede personen die betrokken zijn geweest bij de gratieprocedure van [medeverdachte]. Afgesproken wordt dat verdachte het onderzoek naar de verdwenen bankrekening cq. het verdwenen kapitaal van [medeverdachte] op zich neemt.9
[Medeverdachte] verstrekt ten behoeve van dit onderzoek allerlei namen, telefoonnummers en kentekennummers van auto’s aan verdachte, teneinde de bij de geldkwestie betrokken personen te traceren dan wel informatie over hen te verkrijgen.10 Op basis van deze gegevens vraagt verdachte in de periode augustus 2005 tot december 2005 vanuit [plaats 1] bij diverse overheidsinstanties allerhande persoonlijke informatie op uit hoofde van zijn functie van Advocaat-generaal en/of plaatsvervangend officier van justitie. Hierbij geeft verdachte telkens een valse voorstelling van zaken door de bevragingen in strijd met de waarheid in een (lopend) strafrechtelijk onderzoek/kader te plaatsen en daartoe onder meer onjuiste parketnummers opgeeft.
De bevragingen betreffen: kentekenbevragingen, opvragingen van justitiële documentatie, opvragingen uit gemeentelijke basis administraties, het opvragen van gratiestukken, opvragingen van telefoonnummers en persoonsgegevens betrekking hebbend op [persoon 1] en het opvragen van strafrechtelijke gegevens van diverse personen, een en ander als onder de bewezenverklaring aangegeven. De bevragingen worden gehonoreerd omdat verdachte zich daarbij uit hoofde van genoemde functie(s) presenteert en hij zijn bevragingen in een strafrechtelijke kader plaatst.11,12
Verdachte stelt door hem opgevraagde informatie afkomstig uit gemeentelijke basis administraties ter beschikking aan [medeverdachte]. Het betreffen afdrukken van aanvragen reisdocumenten met daarop pasfoto’s van personen. Verdachte verstrekt deze foto’s aan [medeverdachte] ter mogelijke herkenning van een door [medeverdachte] in het kader van het onderzoek opgegeven persoon, genaamd [persoon 4].13,14
In de woning van verdachte te [plaats 1] worden twee nagenoeg identieke niet ondertekende volmachten d.d. 25 juli 2005 aangetroffen van [medeverdachte] aan verdachte om namens hem op te treden als raadsman en als vertegenwoordiger met volmacht tegenover alle banken en financiële instellingen. In deze volmachten wordt verdachte ondermeer opdracht gegeven informatie in te winnen over alle transacties en activiteiten waarmee of waaraan of waarin [medeverdachte] van doen heeft gehad of gemoeid is geweest en te zoeken naar zijn, [medeverdachte], vergeten bankrekeningen teneinde diens gelden veilig te stellen. De volmachten zijn op basis van no cure no pay met een betaling van 25% van het gevonden kapitaal15 en zijn opgesteld door verdachte.16
Het standpunt van de officier van justitie t.a.v. feit 1.
De officier van justitie acht het primair tenlastegelegde wettig en overtuigend bewezen.
Het standpunt van de verdediging t.a.v. feit 1.
De verdediging stelt dat verdachte twee van elkaar gescheiden onderzoeken heeft verricht, te weten het onderzoek naar de oliefraude (Macau-onderzoek) en het onderzoek naar de gang van zaken rond de gratieverlening van [medeverdachte]. De verdediging stelt zich op het standpunt dat verdachte het Macau-onderzoek op persoonlijke titel vanuit zijn juridisch adviesbureau heeft verricht en dat de hem daarbij in het vooruitzicht gestelde beloning volstrekt losstaat van verdachtes, strafrechtelijke, onderzoek naar de gratieverlening.
Daarnaast stelt de verdediging zich op het standpunt dat verdachte in laatstgenoemd
onderzoek geen ongeoorloofd gebruik van zijn bevoegdheden heeft gemaakt, omdat er
sprake was van een ‘nn’-onderzoek hetgeen hij als plaatsvervangend officier van
justitie mocht verrichten.
Het oordeel van de rechtbank t.a.v. feit 1.
De rechtbank acht dit feit wettig en overtuigend bewezen. Naast de bewijsmiddelen genoemd onder de vaststaande feiten acht de rechtbank de navolgende verklaringen van belang.
I. [Medeverdachte]:
-(op de vraag waarom hij destijds verdachte heeft benaderd): ‘[ ] [verdachte] kon mij helpen om mijn geld te vinden. [ ] [verdachte] had namelijk de mogelijkheden om erachter te komen met welke personen ik te doen had. Ik had die mogelijkheden niet. [verdachte] had namelijk als Advocaat-generaal bij het parket in [plaats 1] de mogelijkheden om bepaalde zaken uit te zoeken die ik niet had. Ik wilde namelijk gebruik maken van de opsporingsbevoegdheden die [ ] [verdachte] als Advocaat-generaal bij het parket in [plaats 1] had. Ik ging er namelijk van uit dat als [ ] [verdachte] bepaalde zaken wilde weten dat hij dan in het gerechtsgebouw op een paar knoppen kon drukken en dat hij dan wist hoe de vork in de steel zat.’17
-‘[ ] [verdachte] kon in deze zaak veel betekenen voor mij…Voor [ ] [verdachte] gaan er vanuit zijn functie als Advocaat-generaal bij het parket te [plaats 1] deuren open die normaal voor mij gesloten blijven. Hij kon bijvoorbeeld personen bevragen…wat Sita via internet niet kon vinden zocht [verdachte] uit op zijn werk op de rechtbank in [plaats 1]. Op die manier kwamen we aan allerlei gegevens.’18
-‘Middels zijn mogelijkheden en bevoegdheden die hij als Advocaat-generaal bij de rechtbank in [plaats 1] had te gebruiken kon hij mij helpen om het geld te traceren. Als hij ([verdachte]; de rechtbank) het geld getraceerd had kreeg hij daar 25% van zoals afgesproken. Dat was dus voor [ ] [verdachte] een kans om uit de financiële problemen te komen.’19
II. [getuige 5]:
-‘[ ] [verdachte] zou 25% van het deel van [medeverdachte] krijgen…Dat is zo besproken tussen [verdachte], [medeverdachte] en mij. Deze zaak had niets te maken met een strafrechtelijk onderzoek of zo….Ik weet dat [ ] [verdachte] diverse betrokkenen in deze zaak heeft proberen te traceren…Hierover had hij steeds contact met [medeverdachte].’20
-‘Het is een aantal keren voorgekomen dat [ ] [verdachte] een fax stuurde naar het faxnummer van mijn bedrijf…deze faxen waren steeds bestemd voor [medeverdachte] van [medeverdachte].’21
-‘Voor zover ik weet is er nooit sprake geweest van een strafrechtelijk onderzoek in deze kwestie. [ ] [verdachte] is naast zijn werk bij justitie bezig geweest met een privé-aangelegenheid op zoek naar geld in opdracht van Joop van [medeverdachte]. Hiervoor is ook een volmacht opgemaakt tussen [medeverdachte] en [verdachte] waarbij ik als getuige heb gefungeerd….Het was namelijk zo dat [ ] [verdachte] geldproblemen had en dat hij door deze opdracht van [medeverdachte] uit de geldzorgen zou zijn indien het zou lukken om het geld te traceren.’22
III.[echtgenote]:
‘Wij (rechtbank: [ ] [verdachte] en zijn echtgenote) waren op zoek naar een bankrekening op naam van Joop van [medeverdachte]…Er was een afspraak met Joop van [medeverdachte] dat hij onze uren zou betalen als er geld zou worden gevonden in Macau. Dit was op basis van no cure no pay. Wij hadden dit mondeling afgesproken met [medeverdachte].’23
IV.Verdachte:
‘Aan de andere kant was de verleiding om zo’n groot bedrag te kunnen ontvangen erg groot. Er is zeker wel in die (zin) gesproken dat ik 25% van de opbrengst zou krijgen die Van [medeverdachte] krijgen’ en ‘Er was altijd wel een bijmotief…. Het was altijd een vechten in mij, maar het is wel zo dat ik er toen ook wat aan wilde verdienen’ en ‘Daar is bij gekomen dat de verleiding niet heb weerstaan, om te denken aan en mee te gaan in het zoeken naar eventueel geldelijk voordeel’ en ‘Het deugt niet dat ik een bijmotief had.’24
De rechtbank verwerpt het standpunt van de verdediging dat er op neerkomt dat het handelen van verdachte enkel een geheim onderzoek inhield naar de wijze waarop de gratie van [medeverdachte] tot stand was gekomen, dat hij daartoe zijn bevoegdheden als plaatsvervangend officier van justitie heeft gebruikt en dat er geen sprake van was dat verdachte die bevoegdheden uit geldelijk gewin heeft misbruikt. Daartoe wordt het volgende overwogen.
Uit de bewijsmiddelen (waaronder mede te begrijpen de vaststaande feiten) blijkt dat verdachte de opvragingen heeft gedaan nadat hem een geldelijke beloning in het vooruitzicht was gesteld. Dit was ook blijkens zijn eigen verklaringen wel degelijk een drijfveer voor het handelen van verdachte. Verdachte heeft de opvragingen ook niet beperkt tot de personen betrokken bij de gratiekwestie en hij heeft veel naspeuringen gedaan naar aanleiding van namen, telefoonnummers en kentekens die hij van [medeverdachte] kreeg teneinde de bij de oliekwestie betrokken personen te traceren dan wel informatie over hen te verkrijgen. In dat verband worden bijvoorbeeld bevragingen gedaan gericht op [persoon 5], [persoon 6], [persoon 7], [persoon 8] en [persoon 9]25, personen die betrokken waren bij de oliekwestie. Verdachte heeft ook gegevens ter beschikking gesteld aan [medeverdachte], hetgeen zich veeleer laat rijmen met particuliere naspeuringen ten behoeve van [medeverdachte] dan met een geheim onderzoek naar de gratiekwestie. Opvallend is in dit verband dat verdachte niet als eerste het gratiedossier opvraagt, doch juist eerst kentekens en persoonsgegevens opvraagt. Verder past de reis naar Macau niet in een onderzoek naar de gratieverlening. Ook indien zou moeten worden aangenomen dat verdachte mede naspeuringen deed naar de totstandkoming van de gratie, doet dat dan ook aan een bewezenverklaring niets af.
Vaststaande feiten feit 2.
Op 19 september 2007 wordt in de woning van verdachte te [plaats 1] een geldlenings-overeenkomst en een akte van inpandgeving aangetroffen met als ondertekenaars [verdachte], [echtgenote] en [persoon 2]. De documenten zijn gedagtekend d.d. 20 maart 2004. Het betreft een geldleningsovereenkomst van EUR 50.000,= tussen geldgever [persoon 2] en de geldleners [verdachte] en [echtgenote], met inpandgeving van de complete inboedel van de woning van [verdachte] middels de akte van inpandgeving.26 Bij het Bureau Krediet Registratie komt genoemde lening niet voor.27
Het standpunt van de officier van justitie t.a.v. feit 2.
De officier van justitie acht de valsheid in geschrift wettig en overtuigend bewezen op grond van de verklaringen die verdachte, [echtgenote] en [persoon 2] bij de rijksrecherche hebben afgelegd.
Het standpunt van de verdediging t.a.v. feit 2.
Verdachte stelt zich in zijn door de raadsman ter zitting van 4 februari 2009 overgelegde schriftelijke verklaring op het standpunt dat er wel degelijk geld is geleend van [persoon 2] en dat er aldus geen sprake is van valselijk opgemaakte documenten.
De raadsman bepleit vrijspraak omdat de bewuste documenten niet zijn gebruikt en
nimmer zouden worden gebruikt.
Het oordeel van de rechtbank t.a.v. feit 2.
De rechtbank stelt vast de verklaring die verdachte omtrent dit feit bij de rijksrecherche heeft afgelegd in grote lijnen en op essentiële onderdelen overeenkomt met en wordt versterkt door de verklaringen die [echtgenote] en [persoon 2] bij de rijksrecherche hebben afgelegd en die [persoon 2] bij de rechter-commissaris heeft herhaald. Gelet op
dit alles ziet de rechtbank geen enkele aanleiding om te twijfelen aan de juistheid van de inhoud van de verklaring die verdachte bij de rijksrecherche heeft afgelegd.
Verdachte erkent in die verklaring dat hij nooit geld van [persoon 2] heeft geleend en dat hij die stukken valselijk heeft opgemaakt en samen met zijn vrouw [naam] en [persoon 2] heeft ondertekend. Het doel hiervan was te doen alsof de inboedel van verdachte en [echtgenote] toebehoorde aan [persoon 2] teneinde beslaglegging door een deurwaarder te voorkomen.28 [echtgenote] en [persoon 2] bevestigen dat er nimmer geld is (uit)geleend en dat er sprake is van valselijk opgemaakte documenten om de inboedel van [verdachte] en [echtgenote] veilig te stellen.29 Uit diezelfde verklaring van [echtgenote] kan worden afgeleid dat de documenten in [plaats 1] zijn opgemaakt en door betrokkenen in februari 2005 zijn ondertekend. Volgens [echtgenote] is de datum zoals vermeld op de documenten, zijnde 20 maart 2004, een valse datum.30
Gelet op de vorenstaande bewijsmiddelen en de onder het kopje ‘vaststaande feiten’ genoemde bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrift als hierna bewezenverklaard. De omstandigheid dat de bewuste documenten niet zijn gebruikt staat aan een bewezenverklaring niet in de weg. Het daaromtrent gevoerde verweer van de raadsman berust op een misvatting van de uitleg en reikwijdte van de onderhavige strafbepaling. Anders dan de verdediging heeft aangevoerd is er geen reden om aan te nemen dat de documenten niet zouden worden gebruikt als daartoe feitelijk aanleiding was. Dat was nu juist de reden om die documenten op te maken.
De rechtbank acht niet bewezen dat de valsheid in geschrift mede door (een) ander(en) is gepleegd nu de verfeitelijking van het tenlastegelegde zich beperkt tot verdachtes gedragingen.
Vaststaande feiten feit 3.
Op 19 september 2007 wordt in de woning van verdachte te [plaats 1] een schuldbekentenis en akte van geldlening en een akte van inpandgeving aangetroffen met als ondertekenaars [verdachte], [echtgenote] en [getuige 5]. De documenten zijn gedagtekend d.d. 24 november 2005. Het betreft een schuldbekentenis en akte van geldlening van EUR 25.000,= tussen schuldeiser [getuige 5] en schuldenaars [verdachte] en [echtgenote], met inpandgeving van de complete inboedel van de woning van [verdachte] middels de akte van inpandgeving.31 Bij het Bureau Krediet Registratie komt deze lening niet voor.32
Het standpunt van de officer van justitie t.a.v. feit 3.
De officier van justitie acht de valsheid in geschrift wettig en overtuigend bewezen op grond van de verklaringen die verdachte, [echtgenote] en [getuige 5] bij de rijksrecherche hebben afgelegd.
Het standpunt van de verdediging t.a.v. feit 3.
Verdachte stelt zich in zijn door de raadsman ter zitting van 4 februari 2009 overgelegde schriftelijke verklaring op het standpunt dat er wel degelijk geld is geleend van [getuige 5] en dat er aldus geen sprake is van valselijk opgemaakte documenten.
De raadsman bepleit vrijspraak omdat de bewuste documenten niet zijn gebruikt en
nimmer zouden worden gebruikt.
Het oordeel van de rechtbank t.a.v. feit 3.
De rechtbank stelt vast de verklaring die verdachte omtrent dit feit bij de rijksrecherche heeft afgelegd in grote lijnen en op essentiële onderdelen overeenkomt met en wordt versterkt door de verklaringen die [echtgenote] en [getuige 5] bij de rijksrecherche hebben afgelegd en die [getuige 5] bij de rechter-commissaris heeft herhaald. Gelet op dit alles ziet de rechtbank geen enkele aanleiding om te twijfelen aan de juistheid van de verklaring die verdachte bij de rijksrecherche heeft afgelegd.
Verdachte erkent in die verklaring dat hij nooit 25.000 euro van [getuige 5] heeft geleend en dat hij die stukken valselijk heeft opgemaakt en samen met zijn vrouw [echtgenote] en [getuige 5] heeft ondertekend. Het doel hiervan was te doen alsof de inboedel van verdachte en [echtgenote] toebehoorde aan [getuige 5] teneinde beslaglegging door een deurwaarder te voorkomen.33 [echtgenote] en [getuige 5] bevestigen dat er nimmer geld is (uit)geleend en dat er sprake is van valselijk opgemaakte documenten om de inboedel van [verdachte] en [echtgenote] veilig te stellen. Uit de verklaring van [getuige 5] kan voorts worden afgeleid dat een en ander in oktober 2006 heeft plaatsgevonden. Volgens [echtgenote] zijn de documenten op 3 februari 2006 in [plaats 1] opgemaakt en diezelfde dag door haar en verdachte ondertekend. De datum zoals vermeld op documenten, zijnde 24 november 2005, is volgens [echtgenote] een valse datum.34
Gelet op de vorenstaande bewijsmiddelen en de onder het kopje ‘vaststaande feiten’ genoemde bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrift als hierna bewezenverklaard. De omstandigheid dat de bewuste documenten niet zijn gebruikt staat aan een bewezenverklaring niet in de weg. Het daaromtrent gevoerde verweer van de raadsman berust op een misvatting van de uitleg en reikwijdte van de onderhavige strafbepaling. Anders dan de verdediging heeft aangevoerd is er geen reden om aan te nemen dat de documenten niet zouden worden gebruikt als daartoe feitelijk aanleiding was. Dat was nu juist de reden om die documenten op te maken.
De rechtbank acht niet bewezen dat de valsheid in geschrift mede door (een) ander(en) is gepleegd nu de verfeitelijking van het tenlastegelegde zich beperkt tot verdachtes gedragingen.
Vaststaande feiten feit 4.
Op 19 september 2007 wordt in de woning van verdachte te [plaats 1] diverse correspon-dentie aangetroffen betreffende geleden schade aan een plasma-tv van verdachte veroor- zaakt door [persoon 2].35 In een schrijven d.d. 28 augustus 2004, gedagtekend te [plaats 1], stelt verdachte [persoon 2] aansprakelijk voor de geleden schade aan een plasma tv en verzoekt hem de schade van 8.000 euro te melden bij diens verzekeringsmaatschappij [bedrijf 1].36 Op een op 30 augustus 2004 te ’s-Gravenhage gedagtekend en ondertekend schade-aangifte aansprakelijkheidsverzekering formulier van [bedrijf 1] verklaart [persoon 2] dat door zijn schuld het beeldscherm van een plasma tv, met een inkoopprijs van 8.000 euro,
toebehorende aan verdachte, kapot is gegaan.37 In een schrijven d.d. 27 september 2004 meldt [bedrijf 1] aan verdachte dat aan hem een bedrag van EUR 7.335.= als vergoeding voor de schade aan een plasma tv is overgemaakt.38
Het standpunt van de officier van justitie t.a.v. feit 4.
De officier van justitie acht de oplichting van [bedrijf 1] wettig en overtuigend bewezen op grond van de overeenstemmende verklaringen die verdachte en [persoon 2] daaromtrent bij de rijksrecherche hebben afgelegd.
Het standpunt van de verdediging t.a.v. feit 4.
De verdediging stelt zich op het standpunt dat [persoon 2] een onbetrouwbare getuige is en dat de bewuste plasma tv wel degelijk door hem is vernield. De verdediging bepleit dan ook vrijspraak van de tenlastegelegde oplichting.
Het oordeel van de rechtbank t.a.v. feit 4.
De rechtbank stelt vast de verklaringen die verdachte en [persoon 2] omtrent dit feit bij de rijksrecherche hebben afgelegd in grote lijnen en op essentiële onderdelen met elkaar overeenkomen en elkaar versterken. [persoon 2] heeft deze verklaring ten overstaan van de rechter-commissaris bevestigd. De rechtbank ziet geen enkele aanleiding om aan de
betrouwbaarheid van getuige [persoon 2] te twijfelen en gaat dan ook uit van de juistheid van de inhoud van de door hem afgelegde verklaringen. Dit brengt met zich mee dat de rechtbank tevens uitgaat van de juistheid van de inhoud van de verklaring die verdachte
bij de rijksrecherche heeft afgelegd.
Uit genoemde verklaringen leidt de rechtbank af dat [persoon 2] níet degene is geweest die de plasma tv van verdachte heeft vernield en dat hij, [persoon 2], ten onrechte door verdachte als aansprakelijke voor de geleden schade is opgevoerd. Voorts kan uit die verklaringen worden afgeleid dat verdachte degene is geweest die het door [persoon 2] ondertekende
schadeformulier heeft ingevuld. Verdachte verklaart voorts dat hij EUR 7.735,= van [bedrijf 1] heeft ontvangen en hij erkent dat hij [bedrijf 1] heeft opgelicht.39,40
Gelet op de vorenstaande bewijsmiddelen en de onder het kopje ‘vaststaande feiten’ genoemde bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan oplichting van [bedrijf 1] als hierna bewezenverklaard.
De rechtbank acht niet bewezen dat de oplichting mede door (een) ander(en) is gepleegd nu de verfeitelijking van het tenlastegelegde zich beperkt tot verdachtes gedragingen.
De bewezenverklaring.
Op grond van de feiten en omstandigheden die zijn vervat in de hierboven uitgewerkte bewijsmiddelen, komt de rechtbank tot het oordeel dat wettig en overtuigend bewezen is
dat verdachte:
(1 primair)
in de periode van 1 januari 2005 tot 1 december 2005 te [plaats 1] en/of Rotterdam als advocaat-generaal en plaatsvervangend officier van justitie opzettelijk een belofte heeft aangenomen van [medeverdachte], bestaande die belofte uit een toezegging van betaling van 25 (vijfentwintig) procent van een door hem, verdachte, te traceren/lokaliseren geldbedrag, terwijl hij, verdachte, wist dat die belofte hem werd gedaan teneinde hem, verdachte te bewegen om in strijd met zijn plicht in zijn bediening iets te doen, immers heeft
hij, verdachte, ter uitvoering
-een medewerker van het arrondissementsparket Maastricht en een medewerker van het
Internationaal Rechtshulp Centrum Noord Oost Nederland en een medewerker van het
ressortsparket [plaats 1], anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek en
onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen kentekenbevragingen bij/via het
Euregionaal Politie Informatie en Coördinatie Centrum en bij de Belgische liaison en
de Rijksdienst voor het wegverkeer te laten doen en vervolgens deze gegevens aan
hem, verdachte te verstrekken en
-een medewerker van het ressortsparket [plaats 1], anders dan in het kader van een
strafrechtelijk onderzoek en onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen het justitieel
documentatie register te bevragen en vervolgens de verkregen gegevens aan hem,
verdachte te verstrekken en
-een medewerker van het ressortsparket [plaats 1], anders dan in het kader van een
strafrechtelijk onderzoek en onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen gegevens uit
gemeentelijke basis administraties op te laten vragen en
gegevens uit gemeentelijke basis administraties opgevraagd deels onder vermelding van
onjuiste informatie en vervolgens deze gegevens aan hem, verdachte te verstrekken en
vervolgens de gegevens verkregen uit deze gemeentelijke basisadministraties ter
beschikking gesteld aan, [medeverdachte] welke niet gerechtigd was kennis te nemen van
deze informatie en
-een medewerker van het ministerie van justitie, anders dan in het kader van een
strafrechtelijk onderzoek gevraagd afschriften van gratiestukken aan hem, verdachte, te
verstrekken en
-meermalen medewerkers van de regiopolitie [regio], anders dan in het kader
van een strafrechtelijk onderzoek en deels onder valse voorwendselen, gevraagd/bewogen
zogenaamde N.A.W. gegevens van meerdere telefoonnummers en/of persoonsgegevens
van/met betrekking tot [persoon 1] op te vragen en vervolgens deze gegevens aan hem,
verdachte te verstrekken en
-een medewerker van het arrondissementsparket Rotterdam en de rechtbank Rotterdam,
anders dan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek en/onder valse voorwendselen,
gevraagd/bewogen strafrechtelijke gegevens met betrekking tot meerdere personen te
achterhalen.
(2.)
in de periode van 20 maart 2004 tot en met de maand februari 2005 te [plaats 1] een geldleningovereenkomst en een akte van inpandgeving - zijnde geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte valselijk deze geldleningsovereenkomst en deze akte van inpandgeving opgesteld en ondertekend als ware de inhoud van deze geldleningovereenkomst en deze akte van inpandgeving waar, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken.
(3.)
in de periode van 24 november 2005 tot en met de maand oktober 2006, te [plaats 1] een schuldbekentenis en akte van geldlening en een akte van inpandgeving - zijnde geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte valselijk deze schuldbekentenis en akte van geldlening en deze akte van inpandgeving opgesteld en ondertekend als ware de inhoud van deze schuldbekentenis en akte van geldlening en deze akte van inpandgeving waar, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken.
(4.)
in de periode van 28 augustus 2004 tot en met 27 september 2004 te [plaats 1] en/of 's-Gravenhage met het oogmerk om zich en een ander wederrechtelijk te bevoordelen door
het aannemen van een valse hoedanigheid [bedrijf 1] heeft bewogen tot de afgifte van 7.335,00 euro, hebbende verdachte met vorenomschreven oogmerk - zakelijk
weergegeven - valselijk en listiglijk en bedrieglijk en in strijd met de waarheid op een schade-aangifte aansprakelijkheidsverzekering formulier ingevuld dat [persoon 2]
(zakelijk weergegeven) een plasma televisie heeft kapot gemaakt, waardoor (een werknemer/medewerker van) [bedrijf 1] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte.
De bewijsmiddelen worden slechts gebezigd met betrekking tot het feit waarop zij in het bijzonder betrekking hebben.
Hetgeen meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven bewezen is verklaard, is naar het oordeel van de rechtbank niet bewezen. Verdachte zal hiervan worden vrijgesproken.
De kwalificatie.
Het bewezenverklaarde levert op de in de uitspraak vermelde strafbare feiten.
De strafbaarheid.
t.a.v. feit 1 primair:
De verdediging voert aan dat er bij verdachte sprake is geweest van een nagestreefd “hoger” doel, te weten de opsporing van een ambtenaar die zich schuldig zou maken aan het plegen van strafbare feiten (waaronder onregelmatigheden t.a.v. gratieverlening). De verdediging stelt zich op het standpunt dat dit hogere doel de schending van strafrechtelijke voor-schriften rechtvaardigt en dat, zo in dit geval aan de orde (quod non), er sprake is van het ontbreken van materiële wederrechtelijkheid.
De rechtbank overweegt hiertoe het navolgende.
Dat verdachte enkel een hoger doel nastreefde waarvoor wettelijke voorschriften moesten wijken, acht de rechtbank niet geloofwaardig en evenmin geschraagd door de feiten. De rechtbank wijst in dit verband allereerst op hetgeen zij ten aanzien van dit punt bij de bewezenverklaring van feit 1 heeft overwogen en beslist. Voorts springt in dit verband in het oog dat verdachte zijn onderzoeksactiviteiten in de richting van de arts [persoon 1] (voor wie verdachte een rol veronderstelde in zowel de gratie- als de Macau-zaak) vrijwel onmiddellijk staakte toen [persoon 1] hem bij brief berichtte dat hij overwoog over hem een klacht bij de minister van justitie in te dienen omdat verdachte onrechtmatig naspeuringen naar hem deed.41,42
Daargelaten of er sprake was van het plegen van strafbare feiten door een of meer ambtenaren en of een onderzoek hiernaar was geboden, het had in elk geval op de weg van verdachte gelegen dit onder de aandacht van zijn superieuren te brengen. Dit heeft hij niet gedaan omdat hij, naar eigen zeggen, niemand in zijn werkomgeving vertrouwde. Verdachte heeft gekozen voor een geheel eigenmachtig optreden en daarbij, zoals is bewezen, diverse malen gehandeld in strijd met zijn plicht. Aan de bewezenverklaarde feiten komt naar het oordeel van de rechtbank de strafbaarheid niet te ontbreken indien deze zijn begaan met de bedoeling daarmee eigenmachtig onderzoek te doen naar mogelijk strafbaar handelen, zeker niet als daarbij de gebruikelijke procedures worden ontlopen alsmede personen en instanties onder valse voorwendselen worden bewogen gegevens te verschaffen.
Het is naar het oordeel van de rechtbank niet aanvaardbaar, hoe honorabel een nagestreefd doel ook kan zijn, waarvan in casu overigens niet is gebleken, dat de strafwet t.a.v. de methode om dat doel te verwezenlijken, zou moeten wijken voor het door verdachte kennelijk veronderstelde betere inzicht.
Het oordeel van de rechtbank luidt derhalve dat er geen sprake is van het ontbreken van materiële wederrechtelijkheid, zodat het bewezenverklaarde feit strafbaar is.
Er zijn voor het overige geen feiten of omstandigheden gebleken die de strafbaarheid van de feiten of van de verdachte uitsluiten. Verdachte is daarom strafbaar voor hetgeen te zijnen laste bewezen is verklaard.
Toepasselijke wetsartikelen.
De beslissing is gegrond op de artikelen:
Wetboek van Strafrecht art. 9, 10, 14a, 14b, 14c, 22c, 22d, 24c, 27, 36f , 57, 225 (oud), 225,
326 (oud) en 363.
Oplegging van straf.
De eis van de officier van justitie. (bijlage 2)
De officier van justitie vordert t.a.v. feit 1 primair, feit 2, feit 3 en feit 4:
*een werkstraf van 240 uren, met aftrek van voorarrest, subsidiair 120 dagen hechtenis;
*een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden met een proeftijd van 2 jaren;
*toewijzing van de vordering van benadeelde partij [bedrijf 1], hoofdelijk, met
daarbij de oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
Het standpunt van de verdediging.
De raadsman heeft zich niet uitgelaten over een eventuele strafoplegging.
Het oordeel van de rechtbank.
Bij de beslissing over de straf die aan verdachte dient te worden opgelegd heeft de rechtbank gelet op de aard van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsmede op de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte. Voorts heeft de rechtbank rekening gehouden met de ernst van de door verdachte gepleegde strafbare feiten in verhouding tot andere strafbare feiten, zoals tot uitdrukking komt in het wettelijke strafmaximum en in de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd.
Verdachte heeft zich door een financiële toezegging laten verleiden om uit hoofde van zijn ambtelijke functie bevoegdheden in te zetten voor privédoeleinden. Daarnaast heeft hij - kort gezegd - drie frauduleuze delicten gepleegd. Aangenomen mag worden dat verdachte bij het plegen van de feiten heeft gehandeld uit puur eigen financieel gewin. In zijn algemeenheid wordt door ambtelijke corruptie en ambtelijke fraude het vertrouwen dat de samenleving in de integriteit van overheidsdienaren mag hebben in ernstige mate geschaad. De betrokkenheid van een hooggeplaatste rechterlijk ambtenaar bij dergelijke feiten levert een aanzienlijke bijdrage aan een negatieve beeldvorming van het rechterlijke apparaat en draagt bij aan het toenemend wantrouwen van de burger ten opzichte van de overheid als geheel. Juist van verdachte, die jarenlang dergelijke strafbare feiten vanuit zijn functie heeft bestreden, had een ander handelen mogen worden verwacht.
Uit een rapport van psychiater prof. dr. H.J.C. van Marle d.d. 7 december 2008 blijkt dat verdachte lijdt aan een angststoornis en dat de door hem gepleegde strafbare feiten hem in enigszins verminderde mate moeten worden toegerekend. De rechtbank zal hiermee in het voordeel van verdachte rekening houden. Daarnaast houdt de rechtbank in zijn voordeel
ermee rekening dat sedert het tijdstip waarop de door verdachte strafbare feiten hebben plaatsgehad inmiddels geruime tijd is verstreken.
Gelet op dit alles acht de rechtbank een straf als door de officier van justitie geëist op zijn plaats . Een onvoorwaardelijke straf is noodzakelijk om de ernst van het bewezenverklaarde tot uitdrukking te brengen Een forse werkstraf is daartoe voldoende en geëigend gelet op het tijdsverloop en de enigszins verminderde toerekeningsvatbaarheid van verdachte. Gelet op hetgeen de rechtbank hiervoor ten aanzien van het onherstelbare vormverzuim heeft overwogen zal de rechtbank de werkstraf van 240 uur verminderen met 40 uur, zodat 200 uur werkstraf resteert. De rechtbank acht die vermindering voldoende recht doen aan de geconstateerde schending.
Een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden is eveneens op zijn plaats.
De rechtbank wil met een en ander enerzijds de ernst van het door verdachte gepleegde strafbare feit tot uitdrukking brengen en anderzijds door invloed uit te oefenen op het gedrag van de verdachte het door verdachte opnieuw plegen van een strafbaar feit tegengaan.
De vordering van benadeelde partij [bedrijf 1]. (feit 4)
De rechtbank acht de gehele vordering toewijsbaar als rechtstreeks door het bewezen-verklaarde feit toegebrachte schade.
De rechtbank zal voor het toegewezen bedrag tevens de schadevergoedingsmaatregel opleggen, nu de rechtbank het wenselijk acht dat de Staat schadevergoeding aan het slachtoffer bevordert.
De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten van de benadeelde partij, tot op heden begroot op nihil. Verder wordt verdachte veroordeeld in de ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten.
Aangezien aldus aan verdachte meer verplichtingen tot vergoeding van dezelfde schade worden opgelegd, zal de rechtbank bepalen dat verdachte van de schadevergoedingsplicht jegens de benadeelde is bevrijd voor zover hij heeft voldaan aan een van de hem opgelegde verplichtingen tot schadevergoeding.
DE UITSPRAAK
Verklaart het tenlastegelegde bewezen zoals hiervoor is omschreven.
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hiervoor bewezen is verklaard en spreekt hem daarvan vrij.
Het bewezenverklaarde levert op de misdrijven:
t.a.v. feit 1 primair:
als ambtenaar een belofte aannemen, wetende dat deze hem gedaan wordt teneinde hem te bewegen om, in strijd met zijn plicht, in zijn bediening iets te doen.
t.a.v. feit 2:
valsheid in geschrift, meermalen gepleegd.
t.a.v. feit 3:
valsheid in geschrift, meermalen gepleegd.
t.a.v. feit 4:
oplichting.
Verklaart verdachte hiervoor strafbaar.
Legt op de volgende straffen.
t.a.v. feit 1 primair, feit 2, feit 3 en feit 4:
*Werkstraf van 200 uren subsidiair 100 dagen hechtenis met aftrek overeenkomstig
artikel 27 Wetboek van Strafrecht.
De rechtbank waardeert een in verzekering doorgebrachte dag op 2 uur te verrichten arbeid.
*Gevangenisstraf voor de duur van 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd
van 2 jaren.
Beslissing op de vordering van de benadeelde partij. (feit 4)
Maatregel van schadevergoeding van EUR 7.335,= subsidiair 71 dagen hechtenis.
Legt derhalve aan verdachte op de verplichting tot betaling aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer [bedrijf 1] van een bedrag van EUR 7 .335,= (zegge: zevenduizend-driehonderdvijfendertig euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 71 dagen hechtenis. De toepassing van deze vervangende hechtenis heft de hiervoor genoemde betalingsverplichting niet op.
Beslissing op de vordering van de benadeelde partij:
Wijst de vordering van de benadeelde partij toe en veroordeelt verdachte mitsdien tot betaling aan de benadeelde partij [bedrijf 1] van een bedrag van EUR 7 .335,= (zegge: zevenduizenddriehonderdvijfendertig euro).
Veroordeelt verdachte tevens in de kosten van de benadeelde partij tot op heden begroot op nihil. Veroordeelt verdachte verder in de ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten.
Verdachte is van zijn schadevergoedingsplicht jegens de benadeelde bevrijd voorzover hij heeft voldaan aan een van de hem opgelegde verplichtingen tot vergoeding van deze schade.
Dit vonnis is gewezen door:
mr. J.A. Bik, voorzitter,
mr. J.W.H. Renneberg en mr. I. Rijnbout, leden,
in tegenwoordigheid van D.A. Koopmans, griffier,
en is uitgesproken op 24 maart 2009.
1relaas van bevindingen van verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] d.d. 29 januari 2008 blz. 33 eindpv;
curriculum Vitae verdachte blz. 41 eindpv
2besluit college van procureurs-generaal d.d. 19 december 2002 blz. 1832 t/m 1833 eindpv
3artikel 142 van het Wetboek van Strafvordering
4verklaring verdachte blz. 39 49e en 50e regel eindpv
5verklaring Van [medeverdachte] blz. 339 in het midden eindpv
6verklaring verdachte blz. 52 onderaan eindpv
7verklaring Van [medeverdachte] bij de rechter-commissaris d.d. 11 september 2008 pv blz. 1 laatste alinea;
8curriculum Vitae verdachte blz. 429 t/m 430 eindpv
9verklaring verdachte blz. 52-53 eerste 2 alinea’s eindpv; verklaring [echtgenote] blz. 582 3e alinea einpv;
verklaring Van [medeverdachte] bij rechter-commissaris d.d. 11 september 2008 pv blz. midden
10verklaring Van [medeverdachte] blz. 344 3e alinea eindpv
11verklaringen verdachte (met documenten) blz. 53 4e en 5e alinea, blz. 98 t/m 111, blz. 121 t/m 131, blz. 138
t/m 150, blz. 151 t/m 161, blz. 162 t/m 168, blz. 169 t/m 183, blz. 184 t/m 193, blz. 196 t/m 200, blz. 202 t/m
207, blz. 208 t/m 213, blz. 214 t/m 217, blz. 218 t/m 221, blz. 277 t/m 282 eindpv
12verklaringen van: [getuige 5] blz. 2009 t/m 2012 eindpv; [getuige 6] blz. 3013 t/m 3014 eindpv; [getuige 7] blz. 3021
t/m 3023 eindpv; [getuige 8] blz. 1979 t/m 1981 eindpv; [getuige 9] blz. 1974 t/m 1977 eindpv; [getuige 10] blz. 1960 t/m 1964 eindpv; [getuige 11] blz. 2032 t/m 2033 eindpv; [getuige 12] blz. 1999 t/m 2000
eindpv; [getuige 13] bz. 2039 t/m 2041 eindpv; [getuige 14] blz. 2190 t/m 2193 eindpv; [getuige 13] blz. 1588 t/m 1591
eindpv; [getuige 16] blz. 2055 t/m 2056 eindpv
13verklaring verdachte blz. 152 t/m 153, m.u.v. laatste vraag/antwoord, eindpv; verklaring verdachte blz. 163 t/m
blz. 164 t/m midden eindpv
14verklaring [medeverdachte] blz. 347 t/m 348 eindpv
15relaas van bevindingen van verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] blz. 655 onder 2.9 eindpv; volmachten blz.
2427 (blz. 83) t/m 2428 (blz. 84) eindpv
16verklaring Van [medeverdachte] blz. 340 midden en blz. 342 regel 20-21 eindpv; verklaring verdachte blz. 54 regel 23
t/m 24 eerste twee volzinnen eindpv
17verklaring [medeverdachte], pagina 342, laatste alinea eindpv
18verklaring [medeverdachte], pagina 343,3e alinea van onder eindpv
19verklaring [medeverdachte] blz. 344 1e alinea laatste drie volzinnen eindpv
20verklaring [getuige 5], blz 470, midden eindpv
21verklaring [getuige 5], blz 470, laatste alinea eindpv
22verklaring [getuige 5], blz. 472 onderaan en blz 473 bovenaan eindpv
23verklaring [echtgenote], blz 582, 3e alinea eindpv
24verklaring verdachte blz. 198 onderaan, blz. 1991e alinea, blz. 204 laatste alinea, blz. 302 bovenaan eindpv
25verklaring verdachte blz. 2462 midden, blz. 2486 t/m 2487, blz. 2712 en blz. 2656 eindpv; mail blz. 2660
eindpv
26relaas van bevindingen van verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] blz. 670 onder 2.1 en 2.2 t/m ‘[persoon 2]’
eindpv; lijst van inbeslaggenomen goederen d.d. 19 september 2007 blz. 1377 ‘A.05.01.011’ eindpv;
geldleningsovereenkomst blz. 2568 eindpv; akte van inpandgeving blz. 2569 eindpv
27BKR-gegevens [verdachte] en [echtgenote] blz. 874 t/m 883 eindpv
28verklaring verdachte blz. 235 onderaan en blz. 236 en blz. 287 bovenaan eindpv
29verklaring [echtgenote] blz. 2589 onderaan t/m 2591 bovenaan eindpv ; verklaring [persoon 2] blz. 2751 vanaf
het midden eindpv; verklaring [persoon 2] bij de rechter-commissaris d.d. 29 oktober 2008 bovenaan pv
30verklaring [echtgenote] blz. 2590 6e regel t/m 14e regel eindpv
31relaas van bevindingen van verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] blz. 677 onder 2.1 en 2.2 regel ‘IBN nr.
A.05.02.001.002 t/m [getuige 5]’ eindpv; lijst van inbeslaggenomen goederen d.d. 19 september 2007 blz.
1376 ‘A.05.02.001’ eindpv; schuldbekentenis en akte van geldlening blz. 2555 t/m 2556 eindpv; akte van
inpandgeving blz. 2557 t/m 2558 eindpv
32BKR-gegevens [verdachte] en [echtgenote] blz. 874 t/m 883 eindpv
33verklaring verdachte blz. 232 tot midden, blz. 233 onderaan, blz. 234 bovenaan tot midden, blz. 235 eindpv
34verklaring [echtgenote] blz. 2591 2e alinea t/m 2593 tot midden eindpv; verklaring [getuige 5] blz.
2757 onderaan t/m blz. 2761 eindpv; verklaring [getuige 5] bij de rechter-commissaris d.d. 29 oktober
2008 t/m midden pv;
35relaas van bevindingen van verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] blz. 685 onder 2.2 1e alinea en blz. 686 onder
2.5 en blz. 687 1e alinea eindpv; lijst van inbeslaggenomen goederen d.d. 19 september 2007 blz. 1377
‘A.05.01.004’ eindpv
36schrijven verdachte aan [persoon 2] blz. 2900 eindpv
37ingevuld formulier schade-aangifte aansprakelijkheidsverzekering van [bedrijf 1] blz. 2898 t/m
2899 eindpv
38schrijven [bedrijf 1] blz. 2902 eindpv
39verklaring verdachte blz. 291 t/m 292, m.u.v. opmerking verbalisanten, eindpv
40verklaring [persoon 2] blz. 2753 onderaan t/m 2754 eindpv; verklaring [persoon 2] bij rechter-commissaris d.d.
29 oktober 2008 18e regel en laatste volzin pv
41verklaring verdachte blz. 54 bovenaan
42schrijven [persoon 1] d.d. 7 maart 2006 aan verdachte blz. 90 t/m 91 eindpv
