inloggen / registreer

Jurisprudentie

BG9428

Datum uitspraak2009-01-09
Datum gepubliceerd2009-01-09
RechtsgebiedCiviel overig
Soort ProcedureKort geding
Instantie naamRechtbank Haarlem
Zaaknummers153049 / KG ZA 08-745
Statusgepubliceerd

Indicatie

Artikel 34 BABW en artikel 2 lid 2 sub a WVW 1994. De kort gedingrechter van de rechtbank Haarlem veroordeelt op vordering van de gemeente Uitgeest de gemeente Heemskerk om binnen 12 uur na betekening van het vonnis de afsluiting (op basis van artikel 34 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer) op de vrijdag- en zaterdagavond van het Tolpad tussen Uitgeest en Heeemskerk te staken en gestaakt te houden. De door de gemeente Heemskerk gestelde reden voor de afsluiting van het Tolpad - beperking van geluidsoverlast en vandalisme van jongeren die op de vrijdag- en zaterdagavonden uitgaansgelegenheden in Uitgeest bezoeken - valt niet binnen de grenzen van artikel 2 lid 2 sub a van de Wegenverkeerswet 1994 en kan aldus de afsluiting van het Tolpad niet rechtvaardigen.

Uitspraak

vonnis RECHTBANK HAARLEM Sector civiel recht zaaknummer / rolnummer: 153049 / KG ZA 08-745 Vonnis in kort geding van 9 januari 2009 in de zaak van de publiekrechtelijke rechtspersoon GEMEENTE UITGEEST, zetelend te Uitgeest, eiseres, advocaat mr. H.R.M. Jenné, tegen de publiekrechtelijke rechtspersoon GEMEENTE HEEMSKERK, zetelend te Heemskerk, gedaagde, advocaat mr. M.F.A. Dankbaar. Partijen zullen hierna de gemeente Uitgeest en de gemeente Heemskerk genoemd worden. 1. De procedure 1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit: - de dagvaarding - de mondelinge behandeling - de pleitnota van de gemeente Uitgeest - de pleitnota van de gemeente Heemskerk. 1.2. Ten slotte is vonnis bepaald. 2. De feiten 2.1. In de wijk Breedweer te Heemskerk wordt sedert ongeveer twee jaar overlast ondervonden van jongeren die op de vrijdag- en zaterdagavonden uitgaansgelegenheden in Uitgeest bezoeken. De jongeren maken gebruik van het Tolpad, dat kortste fietsroute vormt tussen Heemskerk en Uitgeest. Op de heen- en terugweg veroorzaakt het uitgaanspubliek regelmatig geluidsoverlast. Soms worden ook vernielingen aangericht. Het Tolpad komt in Heemskerk uit in de woonwijk Breedweer. De bewoners van die wijk hebben een dringend beroep gedaan op de gemeente Heemskerk om maatregelen te treffen om de hinder tegen te gaan. 2.2. De gemeente Heemskerk heeft in overleg met de gemeente Uitgeest, de politie en de betrokken horeca-exploitant plannen gemaakt en een aantal maatregelen getroffen om de overlast zoveel mogelijk te beperken. 2.3. Bij brief van 18 december 2008 heeft het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Heemskerk het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Uitgeest onder meer het volgende medegedeeld: “(…) Ons college heeft kennis genomen van de conclusies, die de commissie Algemeen Bestuur van de gemeenteraad van Heemskerk heeft getrokken uit de beraadslagingen over de overlast, die wordt ervaren door een aantal bewoners in de wijk Breedweer te Heemskerk. (…) Wij hebben dan ook gisteren – in lijn met de wens van de gemeenteraad – besloten maatregelen te treffen, die ertoe leiden dat met ingang van vrijdag 19 december 2008 voor de duur van vier maanden het Tolpad wordt afgesloten. De afsluiting zal worden gerealiseerd door het op de brug plaatsen van een hek dat kan worden afgesloten. De afsluiting geldt zowel op de vrijdag- als zaterdagavond van 20.00 tot 06.00 uur de volgende morgen. Het college hoopt en verwacht dat uit deze maatregel een opvoedkundig effect uitgaat. De effecten van de maatregel zullen nauwgezet worden gevolgd. (…)” 2.4. De gemeente Uitgeest heeft op 19 december 2008 een bezwaarschrift tegen de beslissing van de gemeente Heemskerk tot afsluiting van het Tolpad ingediend en voorts de voorzieningenrechter van de sector bestuursrecht van deze rechtbank verzocht ter zake een voorlopige voorziening te treffen. 2.5. De voorzieningenrechter van de sector bestuursrecht heeft zich bij uitspraak d.d. 24 december 2008 onbevoegd verklaard om van dat verzoek kennis te nemen. 3. Het geschil 3.1. De gemeente Uitgeest vordert dat de voorzieningenrechter de gemeente Heemskerk op straffe van verbeurte van een dwangsom zal veroordelen om binnen twaalf uur na betekening van het te wijzen vonnis de afsluiting van het Tolpad te staken en gestaakt te houden. 3.2. De gemeente Heemskerk voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan. 4. De beoordeling 4.1. De voorzieningenrechter overweegt als volgt. Het is een gegeven dat de bestuursrechter zich onbevoegd heeft verklaard kennis te nemen van de verzochte voorlopige voorziening. Nu sprake is van privaatrechtelijk handelen van de gemeente Heemskerk, waartegen voor de gemeente Uitgeest geen administratieve rechtsgang openstaat of heeft opengestaan, is de burgerlijke kortgedingrechter als restrechter bevoegd van het geschil kennis te nemen. Uitgangspunt bij de beoordeling van het geschil is dat de gemeente Heemskerk de bevoegdheden die haar naar burgerlijk recht toekomen niet mag uitoefenen in strijd met geschreven of ongeschreven regels van publiek recht (artikel 3:14 Burgerlijk Wetboek). Dit brengt mee dat de rechter de uitoefening van deze bevoegdheden door de gemeente Heemskerk tevens dient te toetsen aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. 4.2. De gemeente Uitgeest legt aan haar vordering het volgende ten grondslag. De afsluiting van het Tolpad is een maatregel als bedoeld in artikel 15 lid 2 van de Wegenverkeerswet 1994 (WVW 1994). Artikel 34 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW) geeft een opsomming van situaties waarin maatregelen ex artikel 15 lid 2 WVW 1994 mogen worden getroffen. Die situaties doen zich hier niet voor. Voorts geeft artikel 2 WVW 1994 een opsomming van de belangen die krachtens de bij die wet gestelde regels kunnen worden beschermd of gediend. Bestrijding van geluidsoverlast en vandalisme door jongeren valt daar niet onder. In artikel 6 Wegenwet is vermeld in welke omstandigheden een beperking van het gebruik van een openbare weg is toegestaan. De daar genoemde omstandigheden zijn hier niet aan de orde. Tegen de achtergrond van het voorgaande is volgens de gemeente Uitgeest de afsluiting van het Tolpad door de gemeente Heemskerk aan te merken als onrechtmatig handelen, zowel jegens de gemeente Uitgeest, alsook jegens de bewoners van Uitgeest (en Heemskerk) die door de maatregel worden getroffen. 4.3. De gemeente Heemskerk beroept zich ter rechtvaardiging van de maatregel op artikel 34 BABW, jo. artikel 2 lid 2 sub a WVW 1994. Artikel 34 BABW biedt het bevoegd gezag in bepaalde omstandigheden de mogelijkheid maatregelen te treffen voor de duur van die omstandigheden. Die omstandigheden zijn volgens de gemeente Heemskerk in dit geval een “door het wegverkeer veroorzaakte ernstige aantasting van voorbijgaande aard van de in het tweede lid onder a van artikel 2 WVW 1994 genoemde belangen”. Het met de maatregel gediende belang is volgens de gemeente Heemskerk het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of schade. 4.4. Tussen partijen is niet in geschil dat de gemeente Heemskerk met de maatregel primair beoogt de geluidsoverlast te beperken die tijdens de vrijdag- en zaterdagavond en –nacht wordt veroorzaakt door het uitgaanspubliek dat zich via de fietsroute over het Tolpad van en naar Uitgeest begeeft. Aan de gemeente Heemskerk kan worden toegegeven dat artikel 2 WVW 1994 ruimte biedt om verkeersmaatregelen te treffen met het oog op andere belangen dan uitsluitend verkeersbelangen. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is voorshands echter onvoldoende aannemelijk dat het belang dat de gemeente Heemskerk met de bestreden maatregel primair beoogt te dienen - beperking van geluidsoverlast en vandalisme - valt binnen de grenzen van artikel 2 lid 2 sub a WVW 1994 en aldus de afsluiting van het Tolpad kan rechtvaardigen. Dit valt ook af te leiden uit de jurisprudentie op artikel 2 WVW 1994 (zie Rechtbank ’s-Hertogenbosch, 6 juli 1995, LJN: AH6156). 4.5. Het voorgaande voert tot de slotsom dat de maatregel volgens bestuursrechtelijke regels niet op artikel 34 BABW jo. artikel 2 lid 2 sub a WVW 1994 kan worden gebaseerd. Dit brengt met zich dat de gemeente Heemskerk de beginselen van behoorlijk bestuur heeft geschonden en aldus onrechtmatig heeft gehandeld. De gemeente Heemskerk zal daarom worden veroordeeld de afsluiting van het Tolpad te staken. De gemeente Uitgeest heeft ter zitting niet gepersisteerd bij de bij dagvaarding gevorderde dwangsom. De voorzieningenrechter gaat er vanuit dat de gemeente Heemskerk als overheidsinstantie een veroordelend vonnis zal naleven en zal daarom geen dwangsom opleggen. 4.6. De gemeente Heemskerk zal als de in het ongelijk te stellen partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de gemeente Uitgeest worden begroot op: - vast recht EUR 254,00 - dagvaarding 85,44 - salaris advocaat 816,00 Totaal EUR 1.155,44 5. De beslissing De voorzieningenrechter 5.1. veroordeelt de gemeente Heemskerk binnen 12 uur na betekening van dit vonnis de afsluiting van het Tolpad te staken en gestaakt te houden, 5.2. veroordeelt de gemeente Heemskerk in de proceskosten, aan de zijde van de gemeente Uitgeest tot op heden begroot op EUR 1.155,44, 5.3. verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad, 5.4. wijst af het meer of anders gevorderde. Dit vonnis is gewezen door mr. A.J. van der Meer en in het openbaar uitgesproken op 9 januari 2009.?