inloggen / registreer

Jurisprudentie

BB5140

Datum uitspraak2007-06-06
Datum gepubliceerd2007-10-09
RechtsgebiedHandelszaak
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank Zutphen
Zaaknummers75261 / HA ZA 06-95
Statusgepubliceerd

Indicatie

Kaaslader. Juridische verwikkelingen rond het totstandbrenging en oplevering van een prototype van een laad- en lossysteem voor kazen. Overeenkomst van aanneming van werk of van resultaatsverbintenis of een inspanningsverbintenis?

Uitspraak

vonnis RECHTBANK ZUTPHEN Sector Civiel – Afdeling Handel zaaknummer / rolnummer: 75261 / HA ZA 06-95 Vonnis van 20 juni 2007 in de zaak van de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid H.J. VAN DE PAVERT B.V., gevestigd te Varsselder, gemeente Oude IJsselstreek, eiseres in conventie, verweerster in reconventie, procureur mr. E.G.M. Wiggers, advocaat mr. T.L.G.M. Heebing te Arnhem, tegen de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid AUTOLOADER NL B.V., gevestigd te 's Hertogenbosch, gedaagde in conventie, eiseres in reconventie, procureur mr. A.J.H. Ozinga, advocaat mr. R.G. Snouckaert van Schauburg te Amsterdam. Partijen zullen hierna Van de Pavert en Autoloader genoemd worden. 1. De procedure 1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit: - het vonnis in incident - de conclusie van dupliek in conventie en van repliek in reconventie - de conclusie van dupliek in reconventie - de antwoordakte houdende uitlating producties. 1.2. Ten slotte is vonnis bepaald 2. De feiten 2.1. Van de Pavert houdt zich voornamelijk bezig met productautomatisering van de metaal- en voedingsmiddelenindustrie. Autoloader is opgericht met het oog op de ontwikkeling van een laadbak voor het vervoer van onverpakte kaas door middel van een automatisch laad- en lossysteem en heeft een octrooi verleend gekregen tot 2015. Het project tot ontwikkeling daarvan is eveneens autoloader genoemd. De autoloader is een laad- en lossysteem waarmee kazen automatisch geladen en gelost kunnen worden. Het systeem is ingebouwd in een oplegger met koelfaciliteiten. 2.2. In opdracht van Autoloader heeft Van de Pavert op 26 maart 1999 een offerte uitgebracht voor de voorengineering van de autoloader (productie 3 bij dagvaarding): “(...) Voorengineering bestaande uit: ¦ Inventarisatie en vastlegging projectspecificaties ¦ Ontwerp c.q. lay-out van de laadruimte in overleg met de carrosserie bouwer ¦ Ontwerp c.q. lay-out van alle deelcomponenten van het autoloader systeem. ¦ Ontwerp besturingssysteem ¦ Offerte realisatie 1e autoloader Totaal prijs exclusief BTW Fl 52.000,- (...) Bij opdracht voor de realisatie van de 1e autoloader kan de prijs van de voorengineering in mindering worden gebracht op de totaal prijs. (...)” 2.3. Autoloader is op 3 april 2000 akkoord gegaan met deze offerte maar heeft daaraan toegevoegd dat het ontwerp en de lay-out van de laadruimte ook in overleg met haar directie diende plaats te vinden (productie 5 bij dagvaarding). Voorts heeft zij geschreven: “(...) De voorengineering dient antwoord te geven op de vraag of de bouw van het definitieve systeem binnen het pakket van eisen zoals door ons aan u is toegezonden op 19-10-1999 haalbaar is. U levert per deelcomponent tekeningen en waar mogelijk gedetailleerde stuklijsten van de verschillende onderdelen van het Autoloader systeem. De door u vervaardigde documenten worden exclusief eigendom van Autoloder B.V. (...) Wanneer Autoloader B.V. over gaat tot het verstrekken van de opdracht voor de bouw van een eerste systeem zullen de kosten voor deze voorengineering door u in mindering gebracht worden. Graag vernemen wij van u wat de doorlooptijd voor deze opdracht gaat worden. (...)” 2.4. Autoloader heeft het overeengekomen bedrag van ƒ 52.000,-- exclusief BTW voldaan. De voorengineeringsopdracht en het haalbaarheidsonderzoek zijn afgerond. 2.5. Op 30 november 2000 (productie 81 bij conclusie van repliek in conventie) heeft Van de Pavert een rapport uitgebracht, waarin staat, voor zover hier van belang: “(…) Naar aanleiding onze laatste bespreking in Varsselder is de haalbaarheid van de vlakke kaasplank onderzocht. Dit heeft tot nu toe vele positieve ontwikkelingen ter weeg gebracht. Omdat de plankvorm de basis van de Autoloader is kunnen de plankhandler, de magazijnhandler, het formeerstation, de zuignappenbalk en de invoerband bedrijfsbetrouwbaarder en multifunctioneler ingezet worden. (...) Om van deze mogelijkheid gebruik te kunnen maken is het verstandig de plank te beproeven en verdere detaillering van het concept na zorgvuldig overleg met u aan te passen. (...)” 2.6. Op 14 mei 2001 heeft Van de Pavert aan Autoloader de zogenaamde Aanbieding autoloader gedaan. Als projectcoördinator en directeur is Autoloader aangewezen, als opleggerdeskundige Van Eck Beesd B.V., hierna Van Eck, en als projectontwikkelaar Van de Pavert (productie 9 bij dagvaarding). In de Aanbieding autoloader staat voorts, voor zover hier van belang: “1.1: Hoofddoelstelling Het automatisch laden en lossen van onverpakte kazen in een speciale oplegger (...) 1.4: Autoloader Het laden & lossen geschied door middel van een speciale oplegger. Deze is voorzien van een magazijn waarin de kazen tijdens vervoer opgeslagen zijn. Verder is een laad- losinrichting in de oplegger geïnstalleerd die automatisch de kazen verdeelt over de daarvoor bestemde planken. (...) 2.1: Uitgangspunten De gehele installatie voldoet aan de HACCP-norm voor onverpakte zuivelproducten. Het systeem moet in staat zijn minimaal 2184 stuks Goudse kazen te vervoeren. (...) Maximale gewicht van de Autoloaderinstallatie is totaal ca. 6000 kg waarvan 3400 kg aan planken ingecalculeerd is. In verband met de vlakke plank is hier tijdelijk een correctie op toegestaan. (...) 5.2 Plankensysteem • Hygiënisch (HACCP-norm) • Ruimte voor plaatsing van pallets. Opgebouwd uit; 5.2.1 Transportsysteem Het transportsysteem is opgebouwd uit 14 lagen waarin planken vervoerd kunnen worden. De bovenste laag hiervan is voorzien als magazijn. Op deze locatie zullen 28 stapels van 13 planken opgeslagen worden. De onderliggende 13 lagen zijn eenduidig aan elkaar en bieden ruimte voor 364 planken. (...) 5.2.2a Kaasplank Er is gekozen voor een vlakke kaasplank. Deze wordt in eerste instantie geproduceerd als een doosconstructie in RVS. (...) 6.1: Levertijden Bij produktie van het prototype is de levertijd ca. 8 maand na schriftelijke opdracht. De levertijd van 5 systemen zal 4 tot 8 maanden zijn. Hierbij zal in de 5e, 6e en 7e maand een oplegger gereedkomen. (...)” Onder punt 6.2 van de Aanbieding autoloader met als kopje “Levertijd mogelijk”, is voor de productietijd voor het prototype aangehouden start met project in juni en inbedrijfstellen en proefdraaien in januari. Onder levertijden is voorts een splitsing gemaakt in productietijd voor het prototype en in productietijd voor 5 systemen. De Aanbieding autoloader bevat daarnaast uitgangspunten voor de opleggerspecificatie. Het was de bedoeling van partijen dat Autoloader na gereedkoming van het prototype de autoloader in serieproductie zou nemen. 2.7. Als productie 10 bij dagvaarding is overgelegd de opdrachtbevestiging van 23 juni 2001 door Van de Pavert aan Autoloader. Van de Pavert heeft deze overeenkomst op 24 juni 2006 ondertekend. Aldus is tussen partijen een overeenkomst tot stand gekomen, die hierna de overeenkomst zal worden genoemd. Deze overeenkomst vermeldt onder meer: “(...) De opdracht betreft de ontwikkeling en produktie van een Autoloader conform de aanbieding en specificaties van mei 2001. Leverings condities: Metaalunie Zoals uitgereikt op 12-06 Garantie voorwaarden: Metaalunie Betalings condities: 15% bij Opdracht 15% 2e maand 15% 3e maand 15% 4e maand 15% 5e maand 15% 6e maand 10% na oplevering Betalingen: Binnen 14 dagen na faktuur datum Valuta: NLG Prijzen: Exclusief BTW Prijsstelling: Prijsstelling conform aanbieding: Fl 624.250,- Minderprijs RVS kaasplanken: -Fl 139.302,80 Meerprijs Kunststof kaasplanken: Fl 118.300,- (364 stuks) / FL 94.640,- bij 5000 St.) ========= Totaal prijs unit: Fl 603.247,20 Eenmalige kosten Fl 332.322,01 Minderprijs Animatie Autoloader -Fl 33.228,13 ========= Totaal eenmalige kosten: Fl 299.093,88 Totaal Autoloader: Fl 902.341,08 Betaalde voorengineering -Fl 67.115,41 ========= Projectprijs Fl 835.225,67 (...) Met betrekking tot de post 3.2, Kaasplanken en de daarbij behorende eenmalige kosten a Fl 43.495,20 zal zo spoedig mogelijk de definitie opgave van de kosten verstrekt worden. (...)” 2.8. Vervolgens is door Van de Pavert opdracht gegeven aan Bulot B.V., hierna Bulot, voor het realiseren van de hardware en software engineering en aan ontwerp- en engineeringbureau Eureka Engineering & Projects B.V., hierna Eureka, voor de (overige) engineering van het project. Door Autoloader is opdracht gegeven aan Van Eck Beesd B.V., hierna Van Eck, voor het bouwen van de oplegger. 2.9. De Metaalunievoorwaarden (productie 11 bij dagvaarding) vermelden, voor zover hier relevant: “(...) Artikel 5: Levertijd (...) 5.5. Overschrijding van de overeengekomen levertijd geeft in geen geval recht op schadevergoeding, tenzij dit schriftelijk is overeengekomen. (...) Artikel 10: Wijzigingen in het werk 10.1. Wijzigingen in het werk resulteren in ieder geval in meer- of minderwerk als: a. er sprake is van een wijziging in het ontwerp of bestek; b. de door opdrachtgever verstrekte informatie niet overeenstemt met de werkelijkheid; c. van geschatte hoeveelheden met meer dan 10% wordt afgeweken. 10.2. Meerwerk wordt berekend op basis van de waarde van de prijsbepalende factoren die geldt op het moment dat het meerwerk wordt verricht. Minderwerk wordt verrekend op basis van de waarde van de prijsbepalende factoren die gold op het moment van het sluiten van de overeenkomst. 10.3. Als het saldo van het minderwerk dat van het meerwerk overtreft, mag opdrachtnemer bij de eindafrekening 10% van het verschil van de saldi bij opdrachtgever in rekening brengen. Deze bepaling geldt niet voor minderwerk dat gevolg is van een verzoek van opdrachtnemer. (...) Artikel 13: Aansprakelijkheid 13.1. Opdrachtnemer is aansprakelijk voor schade die opdrachtgever lijdt en die het rechtstreeks en uitsluitend gevolg is van een aan opdrachtnemer toe te rekenen tekortkoming. Voor vergoeding komt echter alleen in aanmerking die schade waartegen opdrachtnemer verzekerd is, dan wel redelijkerwijs verzekerd had behoren te zijn. 13.2. Niet voor vergoeding in aanmerking komt: a. bedrijfsschade waaronder bijvoorbeeld stagnatieschade en gederfde winst; b. opzichtschade. Onder opzichtschade wordt onder andere verstaan schade die door of tijdens de uitvoering van het aangenomen werk wordt toegebracht aan zaken waaraan wordt gewerkt of aan zaken die zich bevinden in de nabijheid van de plaats waar gewerkt wordt; c. schade veroorzaakt door opzet of bewuste roekeloosheid van hulppersonen. 13.3. Opdrachtgever vrijwaart opdrachtnemer voor alle aanspraken van derden wegens productenaansprakelijkheid als gevolg van een gebrek in een product dat door opdrachtgever aan een derde is geleverd en dat (mede) bestond uit door opdrachtnemer geleverde producten en/of materialen. (...) Artikel 14: Garantie (...) 14.2. Bestaat de overeengekomen prestatie uit aanneming van werk dan staat opdrachtnemer voor de in lid 1 genoemde periode [6 maanden na (op)levering, rb] in voor de deugdelijkheid van de geleverde constructie en de gebruikte materialen, mits hij vrij was in de keuze daarvan. Als blijkt dat de geleverde constructie of de gebruikte materialen niet deugdelijk zijn, zal opdrachtnemer deze herstellen of vervangen. De delen die bij opdrachtnemer hersteld of door opdrachtnemer vervangen worden, moeten franco aan opdrachtnemer worden toegezonden. Demontage en montage van deze delen en de eventueel gemaakte reis- en verblijfkosten komen voor rekening van opdrachtgever. (...) Artikel 17: Betaling (...) 17.4. Het recht van opdrachtgever om zijn vorderingen op opdrachtnemer te verrekenen is uitgesloten, tenzij er sprake is van faillissement van opdrachtnemer. 17.5. De volledige vordering tot betaling is onmiddellijk opeisbaar als: a. een betalingstermijn is overschreden; (...) 17.6. Wanneer betaling niet heeft plaatsgevonden binnen de overeengekomen betalingstermijn, is opdrachtgever direct rente aan opdrachtnemer verschuldigd. De rente bedraagt 10% per jaar, maar is gelijk aan de wettelijke rente als deze hoger is. (...) 17.7. Wanneer betaling niet heeft plaatsgevonden binnen de overeengekomen betalingstermijn is opdrachtgever aan opdrachtnemer alle buitengerechtelijke kosten verschuldigd met een minimum van Euro 50. De kosten worden berekend op basis van de volgende tabel: over de eerste Euro 3.000 15% over het meerdere tot Euro 6.000 10% over het meerdere tot Euro 15.000 8% over het meerdere tot Euro 60.000 5% over het meerdere vanaf Euro 60.000 3% Als de werkelijk gemaakte buitengerechtelijke kosten hoger zijn dan uit bovenstaande berekening volgt, zijn de werkelijk gemaakte kosten verschuldigd. 17.8. Als opdrachtnemer in een gerechtelijke procedure in het gelijk wordt gesteld, komen alle kosten die hij in verband met deze procedure heeft gemaakt voor rekening van opdrachtgever. (...)” 2.10. In het besprekingsverslag van 5 september 2001 op papier van Van Eck (productie 14 bij dagvaarding) staat: “(...) Na het geven van de order tot productie is het streven de Autoloader op de RAI te kunnen presenteren. De Autoloader zal voor deze tijd uitvoerig getest en dus bedrijfsklaar moeten zijn. Het belangrijkste is dus dat er een planning is opgezet waarnaar gewerkt zal gaan worden. (...) Technische afspraken • De voorwand van de oplegger zal 105 mm dik worden ipv 60 mm. (...) Actiepunten. • Lengte van de spanstangen op te geven door H.J.v/d Pavert aan