inloggen / registreer

Jurisprudentie

AY7768

Datum uitspraak2006-11-14
Datum gepubliceerd2006-11-16
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureCassatie
Instantie naamHoge Raad
Zaaknummers02372/05
Statusgepubliceerd

Indicatie

Uit het p-v van de terechtzitting in appel van 16-2-05 blijkt weliswaar dat het hof voornemens was nader te onderzoeken of de zaak wegens het mogelijk niet naleven van art. 51 Sv naar de Ktr diende te worden teruggewezen, doch uit het p-v van de terechtzitting in appel van 4-5-05 noch uit het bestreden arrest blijkt van een dergelijk nader onderzoek. Dit leidt tot vernietiging.

Conclusie anoniem

Nr. 02372/05 Mr Machielse Zitting 5 september 2006 Conclusie inzake: [Verdachte] 1. Het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft verdachte bij verstek op 4 mei 2005 voor overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 veroordeeld tot een geldboete van € 600,00 en tot een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van vier maanden. 2. Mr. B.G.M. Frencken, advocaat te 's-Hertogenbosch, heeft cassatie ingesteld. Mr. R.J. Baumgardt, advocaat te Spijkenisse, heeft een schriftuur ingezonden houdende twee middelen van cassatie. 3.1. Het eerste middel klaagt dat het hof er geen blijk van heeft gegeven te hebben onderzocht of artikel 51 Sv in eerste aanleg was nageleefd. De steller van het middel wijst erop dat uit het dossier blijkt dat mr. R.V. Hagenaars namens verdachte een klaagschrift heeft ingediend tegen de inhouding van diens rijbewijs. In HR NJ 1997, 517 deed zich de vergelijkbare situatie voor dat verdachte werd bijgestaan in een klaagschriftprocedure tegen inhouding van het rijbewijs door een advocaat die niet op de hoogte is gebracht van de zitting van de rechter in de strafzaak. De Hoge Raad oordeelde dat dit wel had gemoeten omdat het niet om verschillende procedures ging. 3.2. Het dossier bevat de volgende stukken, voorzover hier van belang: - een klaagschrift ex artikel 164 lid 8 WVW 1994 van mr. R.V. Hagenaars strekkende tot teruggave aan [verdachte] van zijn op 5 februari 2003 ingevorderde rijbewijs; - een procesverbaal van het onderzoek in raadkamer van de Rechtbank Maastricht van 14 maart 2003 van het klaagschrift van verdachte, inhoudende de beslissing van de rechter om de behandeling van het klaagschrift aan te houden tot 28 maart 2003, gelet op een bericht van verhindering van de raadsman van klager; - de oproeping van mr. R.V. Hagenaars om te verschijnen op 28 maart 2003 bij de behandeling van het klaagschrift van verdachte; - de beschikking van de rechtbank te Maastricht, inhoudende de ongegrondverklaring van het klaagschrift, en vermeldende dat de raadsman van klager, hoewel daartoe behoorlijk opgeroepen, niet ter zitting van de raadkamer is verschenen; - de dagvaarding van verdachte om ter terechtzitting van de kantonrechter te Maastricht te verschijnen op 3 november 2003 waarop niet is vermeld dat een afschrift aan de raadsman is verstrekt; - de aantekening mondeling vonnis blijkens welke de kantonrechter te Maastricht verdachte op 3 november 2003 bij verstek heeft veroordeeld; - een brief van mr. R.V. Hagenaars aan de voorzitter van de strafkamer van het hof, blijkens een daarop geplaatst stempel op 16 februari 2005 ontvangen, waarin mr. Hagenaars schrijft evenals verdachte verhinderd te zijn ter terechtzitting te verschijnen om de behandeling van de strafzaak tegen verdachte in hoger beroep bij te wonen, en verzoekt om de zaak terug te verwijzen naar de kantonrechter te Maastricht omdat hij geen afschrift van dagvaarding in eerste aanleg heeft ontvangen. Gelet op deze stukken rijst uit het dossier het rechtstreeks en ernstig vermoeden dat in eerste aanleg artikel 51 Sv niet is nageleefd. Dit in het belang van de verdachte gegeven voorschrift is van zo grote betekenis dat, al wordt dit niet uitdrukkelijk in de wet bepaald, de niet-nakoming ervan geacht moet worden aan een geldige behandeling van de zaak ter terechtzitting buiten de tegenwoordigheid van de verdachte en diens raadsman in de weg te staan, behoudens het geval dat door de rechter voor wie de zaak is aangebracht in redelijkheid kan worden aangenomen dat de verdachte er geen prijs op heeft gesteld, hetzij ter terechtzitting te verschijnen en aldaar door zijn raadsman te worden bijgestaan hetzij in zijn afwezigheid zijn raadsman het woord ter verdediging te laten voeren.(1) Voor zo een uitzondering zijn geen aanwijzingen te vinden. Het middel lijkt mij terecht te zijn voorgesteld. 4.1. Het tweede middel klaagt erover dat de bewezenverklaring onvoldoende met redenen zou zijn omkleed. De bewezenverklaring luidt als volgt: "hij op 5 februari 2003, omstreeks 20.40 uur, te Heerlen als bestuurder van een motorrijtuig (personenauto), daarmee rijdende op de weg, Guido Gezellestraat, zulks terwijl zijn, verdachtes, motorrijtuig geen verlichting voerde, die weg is ingereden in strijd met een voor hem geldend bord C2 bijlage 1 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990, en vervolgens op de weg, de Kerkraderweg, heeft gereden met een snelheid van ongeveer 116 kilometer per uur, in elk geval met een hogere snelheid dan de ter plaatse toegestane snelheid van 50 kilometer per uur, in elk geval met een te hoge snelheid voor een veilig verkeer ter plaatse, en vervolgens met hoge snelheid, in elk geval met een te hoge snelheid voor een veilig verkeer terplaatse, de onoverzichtelijke splitsing of kruising van die Kerkraderweg en de wegen de Holleweg en de Oliemolenstraat is opgereden, en vervolgens rijdende op die Oliemolenstraat met zodanige snelheid en onvoorzichtig en op zodanige wijze heeft gereden en zo onvoorzichtig heeft geremd, dat hij met zijn motorrijtuig in botsing is gekomen met de voorgevel van perceel Oliemolenstraat 81 A, door welke gedragingen van verdachte telkens gevaar op die weg werd veroorzaakt, althans telkens kon worden veroorzaakt en het verkeer op die weg telkens werd gehinderd, althans telkens kon worden gehinderd." Uit het enige bewijsmiddel dat het hof heeft gebruikt zou volgens de steller van het middel niet kunnen volgen dat verdachte met de voorgevel van een huis een botsing is gekomen doordat hij onvoorzichtig zou hebben geremd. 4.2. Het middel is terecht voorgesteld, maar zou niet tot cassatie behoeven te leiden omdat de Hoge Raad de bewezenverklaring verbeterd zou kunnen lezen met weglating van dit onderdeel. Het procesverbaal dat als bewijsmiddel is gebruikt biedt voldoende grond voor de bewezenverklaring dat verdachte met zodanige snelheid en onvoorzichtig en op zodanige wijze heeft gereden dat hij tegen de voorgevel van het in de bewezenverklaring genoemde pand is gebotst. Voor de strafrechtelijke betekenis van het handelen van verdachte maakt het niet uit of de in het middel aangewezen passage uit de bewezenverklaring wordt weggelaten. 5. Het eerste middel is gegrond. De kantonrechter heeft over de hoofdzaak beslist terwijl hij aan de behandeling ten gronde niet had mogen toekomen. Het hof op zijn beurt had moeten handelen zoals is voorgeschreven in artikel 423, lid 2 Sv. Het arrest van het hof zal dienen te worden vernietigd behoudens voorzover in dat arrest het vonnis van de kantonrechter te Maastricht van 3 november 2003 is vernietigd. Om redenen van doelmatige rechtspleging zal de Hoge Raad kunnen doen wat het hof had behoren te doen en de strafzaak kunnen verwijzen naar de kantonrechter te Maastricht. De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden 1 Bijv. HR NJ 1987, 983; HR NJ 1996, 557; HR 30 juni 1998, DD 98.348 (eerste middel); NJ 1998, 696; HR 27 september 2005, LJN: AU1647.

Uitspraak

14 november 2006 Strafkamer nr. 02372/05 AGJ/SM Hoge Raad der Nederlanden Arrest op het beroep in cassatie tegen een bij verstek gewezen arrest van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 4 mei 2005, nummer 20/001708-04, in de strafzaak tegen: [Verdachte], geboren op [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1947, wonende te [woonplaats]. 1. De bestreden uitspraak Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een bij verstek gewezen vonnis van de Rechtbank te Maastricht sector Kanton van 3 november 2003 - de verdachte ter zake van "overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994" veroordeeld tot een geldboete van zeshonderd euro, subsidiair twaalf dagen hechtenis met ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen voor de duur van vier maanden. 2. Geding in cassatie Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. R.J. Baumgardt, advocaat te Spijkenisse, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. De Advocaat-Generaal Machielse heeft geconcludeerd dat de Hoge Raad het arrest van het Hof zal vernietigen, behoudens voor zover in dat arrest het vonnis van de Kantonrechter te Maastricht van 3 november 2003 is vernietigd en dat de Hoge Raad om redenen van doelmatigheid zal kunnen doen wat het Hof had behoren te doen en de strafzaak verwijzen naar de Kantonrechter te Maastricht. 3. Beoordeling van het eerste middel 3.1. Het middel bevat de klacht dat uit het bestreden arrest niet blijkt dat het Hof zich ervan heeft vergewist dat de Rechtbank art. 51 Sv heeft nageleefd. 3.2. Uit de aan de Hoge Raad toegezonden stukken blijkt - voor zover hier van belang - het volgende: - in een faxbericht van de raadsman van de verdachte mr. R.V. Hagenaars aan de Voorzitter van de strafkamer van het Hof, dat blijkens een daarop geplaatst stempelafdruk op 16 februari 2005 is ontvangen, meldt mr. Hagenaars dat zowel hij als de verdachte verhinderd zijn ter terechtzitting te verschijnen om de behandeling van de strafzaak tegen de verdachte in hoger beroep bij te wonen en verzoekt hij om de zaak terug te wijzen naar de Kantonrechter te Maastricht omdat hij geen afschrift van de dagvaarding in eerste aanleg heeft ontvangen; - blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 16 februari 2005 heeft de Voorzitter die fax tijdig ontvangen; het proces-verbaal vermeldt dienaangaande: "De voorzitter deelt mondeling mede de korte inhoud van faxbericht van de raadsman van verdachte, mr. R.V. Hagenaars, advocaat te Rotterdam, d.d. 16 februari 2005, inhoudende het verzoek de behandeling van de zaak terug te verwijzen naar het kantongerecht te Maastricht omdat de raadsman nooit een afschrift van de dagvaarding in eerste aanleg heeft ontvangen. Daar het hof op voorhand aan de hand van de processtukken niet kan beslissen of de onderhavige strafzaak dient te worden terugverwezen, schorst de voorzitter, gehoord de advocaat-generaal het onderzoek ter terechtzitting, tot de terechtzitting van woensdag 4 mei 2005, te 10.30 uur." 3.3. Uit het hierboven weergegeven proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 16 februari 2005 blijkt weliswaar dat het Hof voornemens was nader te onderzoeken of de zaak wegens het mogelijk niet naleven van art. 51 Sv naar de Kantonrechter diende te worden teruggewezen, doch uit het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 4 mei 2005 noch uit het bestreden arrest blijkt van een dergelijk nader onderzoek. Voor zover het middel daarover beoogt te klagen, is het terecht voorgesteld. 4. Slotsom Hetgeen hiervoor is overwogen brengt mee dat de bestreden uitspraak niet in stand kan blijven en het tweede middel geen bespreking behoeft. 5. Beslissing De Hoge Raad: Vernietigt het bestreden arrest; Wijst de zaak terug naar het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch, opdat de zaak op het bestaande hoger beroep opnieuw zal worden berecht en afgedaan. Dit arrest is gewezen door de vice-president G.J.M. Corstens als voorzitter, en de raadsheren J.W. Ilsink en W.M.E. Thomassen, in bijzijn van de waarnemend griffier D.N.I. Gjaltema, en uitgesproken op 14 november 2006. Mr. Ilsink is buiten staat dit arrest te ondertekenen.