Jurisprudentie
AH9509
Datum uitspraak2003-07-03
Datum gepubliceerd2003-07-08
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank Amsterdam
Zaaknummers13/009052-02
Statusgepubliceerd
Datum gepubliceerd2003-07-08
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureEerste aanleg - meervoudig
Instantie naamRechtbank Amsterdam
Zaaknummers13/009052-02
Statusgepubliceerd
Indicatie
Poging tot het, met het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen, door het verspreiden van een leugenachtig bericht doen stijgen van de prijs van geldswaardig papier.
Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
Parketnummer: 13/009052-02
Datum uitspraak: 3 juli 2003
op tegenspraak
VERKORT VONNIS
van de rechtbank Amsterdam, meervoudige economische strafkamer, in de strafzaak tegen:
[verdachte],
geboren te [geboortedatum],
zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland, doch wonende op het adres [adres]
De rechtbank heeft beraadslaagd naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 19 juni 2003.
1. Tenlastelegging
Aan verdachte is tenlastegelegd hetgeen staat omschreven in de dagvaarding zoals ter terechtzitting gewijzigd. Van de dagvaarding en de vordering wijziging tenlastelegging zijn kopieën als bijlagen 1 en 2 aan dit vonnis gehecht. De gewijzigde tenlastelegging geldt als hier ingevoegd.
2. Waardering van het bewijs
2.1.Ten aanzien van het onder 1 primair tenlastegelegde.
Nu niet is komen vast te staan dat de koers als gevolg van de door verdachte verspreide berichten is beïnvloed, zal verdachte voor het onder 1 primair tenlastegelegde worden vrijgesproken.
2.2. Ten aanzien van het onder 1 subsidiair tenlastegelegde.
2.2.1. Verspreiden
De raadsman heeft aangevoerd dat er geen sprake is van verspreiden in de zin van artikel 334 van het Wetboek van Strafrecht (Sr.). Bij het plaatsen van een bericht wordt slechts één handeling verricht terwijl voor verspreiden meerdere handelingen zijn vereist. Voorts zijn de berichten geplaatst op een discussieforum op internet dat slechts beperkt openbaar is, aldus de raadsman.
De rechtbank verwerpt dit verweer.
Vast staat dat verdachte onder de nickname "Hercules" berichten heeft geplaatst op het discussieforum Guru, dat onderdeel uitmaakt van de op de belegger gerichte internetsite Eurobench.nl. Op Guru staan verscheidene discussies, waaraan actief kan worden deelgenomen maar die ook door elke bezoeker van internet kunnen worden gelezen. Het plaatsen van een enkel bericht op deze site valt dan ook onder het verspreiden als bedoeld in artikel 334 Sr. Dat niet iedere bezoeker van internet geïnteresseerd zal zijn in de discussie maakt dit niet anders. Te meer niet nu de wetgever ook het woord "openlijk" uit de oorspronkelijke tekst "openlijk verspreiden" heeft geschrapt.
2.2.2. Ondeugdelijke poging
De raadsman heeft ook aangevoerd dat de deelnemers/bezoekers van het discussieforum geen waarde aan de berichten zullen toekennen, dan wel mogen toekennen zodat het plaatsen van een bericht niet kan leiden tot beïnvloeding van de koers. Bovendien is het niet mogelijk om door een combinatie van de transacties en postings de koers te beïnvloeden, nu een hogere koers alleen verkopers aantrekt die de koers weer zouden doen dalen.
De rechtbank volgt ook hier het standpunt van de raadsman niet.
Het discussieforum Guru dat onderdeel uit maakt van een beleggingssite zal hoofdzakelijk door in beleggingen geïnteresseerden worden bezocht. Gelet op het serieuze karakter van de hoofdsite Eurobench, is het dan ook niet uitgesloten dat beleggers die deelnemen aan de discussie, dan wel deze alleen lezen, zullen ingaan op de verspreide berichten en daarmee de koers beïnvloeden. De meeste berichten zijn door verdachte verstuurd bij een (door hem veroorzaakte) stijgende koers. Een stijgende koers kan kopers aantrekken.
2.2.3. Leugenachtige berichten
Vast staat dat verdachte op 23 oktober 2000 om 12:54:59 uur op Guru het bericht heeft geplaatst: "Het lijkt erop dat een minderheidsbelang van eigenaar verwisseld. Dit is vaak het begin van een grote stijging!!!!". De suggestie die door verdachte in dit bericht wordt gewekt is onwaar. Het was immers verdachte die op die dag om 10.32 uur, 10.46 uur, 10.49 uur en 12.52 uur respectievelijk 10.500, 25.000, 25.365 en 40.000 aandelen Cardio Control had gekocht en om 10.46 uur, 10.49 uur en 12.52 uur respectievelijk 25.000, 25.000 en 40.000 aandelen Cardio Control ook weer had verkocht. Verdachte wist dus dat er geen sprake van kon zijn dat een minderheidsbelang van eigenaar wisselde.
Verdachte is op 23 oktober 2000 te 10.34 uur, vlak nadat hij zijn eerste transactie had verricht, met de discussie gestart onder de naam "Cardio, Time to burn III, we gaan beginnen, het biedblok loot vol……." Vervolgens heeft verdachte in de door hem geopende discussie tussen 10.30 uur en 11.00 uur steeds vlak vóór of vlak na een grote transactie verschillende berichten geplaatst waarin hij speculeert over de achtergrond van de grote transacties. Na 11.00 uur moedigt hij ook anderen aan te kopen. Om 12.54 uur, twee minuten na zijn grootste transactie die dag, plaatst verdachte dan het bericht dat het lijkt alsof er een minderheidsbelang van eigenaar wisselt. Gelet op de combinatie van de transacties, de tijdstippen van de berichten, het (moment van) openen van de discussiesite en de samenhang met de overige berichten, is voldoende komen vast te staan dat verdachte met die suggestie gepoogd heeft de koers (nog verder) te doen stijgen.
2.2.4. Overige berichten
De berichten genoemd onder 1 subsidiair sub 1, op de Gurusite geplaatst tussen 10.46 uur en 11.03 uur, zijn mogelijk misleidend doordat verdachte daarin zwijgt over zijn eigen aankoop- en gelijktijdige verkooptransacties, maar daarmee niet leugenachtig in de zin van artikel 334 Sr. De omstandigheid dat al vele jaren in nationaal en Europees verband gepleit wordt voor een ruimere strafbaarstelling van verschillende vormen van koersmanipuatie kan niet tot een ander oordeel leiden nu anticipatie daarop strijd met de rechtszekerheid zou opleveren.
Tenslotte zijn ook de berichten genoemd onder 1 subsidiair sub 3 niet leugenachtig, zoals ter terechtzitting is gebleken.
2.2.5. Conclusie
Verdachte heeft op 23 oktober 2000 gepoogd om de koers van Cardio Control te doen stijgen door een leugenachtig bericht te verspreiden, te weten de suggestie dat er een minderheidsbelang in Cardio Control van eigenaar zou wisselen terwijl hij wist dat dit onwaar was aangezien hij zelf verantwoordelijk was voor de grote aan- en verkopen die dag.
2.3. Ten aanzien van het onder 2 tenlastegelegde.
Het verwijt dat verdachte onder 2 wordt gemaakt komt erop neer dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan voorkennis als bedoeld in artikel 46 van de Wet toezicht effectenverkeer (Wte) door de aandelen Cardio Control, te verkopen (tussen 1 en 9 november 2000) terwijl hij wist dat en hoe hij de koers van dat aandeel (met name op 23 oktober 2000) heeft doen stijgen.
De in de tenlastelegging genoemde omstandigheden met betrekking tot de transacties op 23 oktober 2000, ten aanzien waarvan verdachte weliswaar een kennisvoorsprong had, zijn geen bijzonderheid als bedoeld in artikel 46 Wte.
De onder feit 2 na het eerste, tweede en vierde gedachtestreepje aangeduide omstandigheden betreffen bekendheid van verdachte met zijn eigen - maar gedeeltelijk openbare- gedragingen ten aanzien van het aandeel Cardio Control, welke gedragingen echter volgens de huidige wet geen strafbaar feit opleveren.
De bedoeling en strekking van de bepalingen die handelen met voorkennis strafbaar stellen zouden worden miskend indien die gedragingen van verdachte op 23 oktober 2000, hoewel toelaatbaar, hem bij de verkoop van de aandelen op die wijze toch zouden kunnen worden tegengeworpen.
De na het derde gedachtestreepje genoemde omstandigheid is gelet op de door de heer [getuige1] op 16 juni 2003 afgelegde verklaring, geen bijzonderheid in de zin van artikel 46 Wte. Gelet op deze verklaring staat namelijk niet vast dat [getuige1] door verdachte is bewogen een transactie te doen.
Verdachte dient derhalve van het onder 2 tenlastgelegde te worden vrijgesproken.
2.4. De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte
Ten aanzien van het onder 1 subsidiair tenlastegelegde:
op 23 oktober 2000 te Hazerswoude-Dorp, gemeente Rijnwoude, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om met het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen de prijs van geldswaardig papier, te weten het aandeel Cardio Control N.V. te doen stijgen één leugenachtig bericht heeft verspreid, immers heeft hij, verdachte
deelgenomen aan een internetdiscussiewebsite, te weten Guru en via deze site in een e-mailbericht onder de "nickname" Hercules een leugenachtig bericht verspreid, te weten dat:
een minderheidsbelang in Cardio Control N.V. van eigenaar lijkt te wisselen
in het e-mailbericht:
* 12:54:59 uur hercules@xs4all.nl: "Het lijkt erop dat een minderheidsbelang
van eigenaar verwisseld. Dit is vaak het begin van een grote stijging!!!!"
welke leugenachtigheid hieruit bestond dat er geen minderheidsbelang van eigenaar veranderde.
3. Het bewijs
De rechtbank grondt haar beslissing dat verdachte het bewezen geachte heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat.
4. De strafbaarheid van het feit
Het bewezen geachte feit is volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.
5. De strafbaarheid van verdachte
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.
6. Motivering van de straf
De hierna te noemen straf is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon en de draagkracht van verdachte, zoals van een en ander ter terechtzitting is gebleken.
Bij het bepalen van een passende straf heeft de rechtbank in het bijzonder overwogen:
enerzijds:
verdachte heeft getracht de bezoekers van het discussieforum Guru op het verkeerde been te zetten door een bericht te verspreiden waarvan alleen hij wist dat het niet juist was. Door dat bericht te laten voorafgaan door de aankoop van een belangrijk aantal aandelen Cardio Control en deze direct daarna weer te verkopen zonder ook die verkoop bekend te maken, heeft verdachte de geloofwaardigheid van het bericht, ook voor insiders, vergroot.
Op die wijze heeft verdachte de transparantie die de handel in effecten behoort te hebben in negatieve zin beïnvloed;
anderzijds:
- niet gebleken is dat de deelnemers aan het discussieforum Guru door de berichten van verdachte geïmponeerd waren. Verdachte heeft onmiskenbaar verwarring gezaaid maar tot transacties in het aandeel Cardio Control heeft die berichtgeving niet of nauwelijks geleid. Het voordeel dat verdachte heeft behaald moet veeleer worden toegeschreven aan zijn eigen koersbeïnvloedende maar niet strafbare transactiegedrag;
- het bewezenverklaarde heeft meer dan tweeëneenhalf jaar geleden plaatsgevonden;
- verdachte is niet eerder door de strafrechter veroordeeld.
Onder deze omstandigheden kan worden volstaan met het opleggen van een geldboete van
€ 5000,-.
7. Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 23, 24, 24c, 45 en 334 van het Wetboek van Strafrecht.
De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.
8. Beslissing
Verklaart het onder 1 primair en 2 tenlastegelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verklaart bewezen dat verdachte het onder 1 subsidiair tenlastegelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 2.4 is aangegeven.
Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Het bewezenverklaarde levert op:
Poging tot het, met het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen, door het verspreiden van een leugenachtig bericht doen stijgen van de prijs van geldswaardig papier.
Verklaart het bewezene strafbaar.
Verklaart verdachte, [verdachte], daarvoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een geldboete van € 5000,- (vijfduizend euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis voor de tijd van 100 dagen.
Dit vonnis is gewezen door
mr. M.J.L. Mastboom, voorzitter,
mrs. E. Steffan-Bakker en J.M. van Hall, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. B.J. Kuipers, griffier
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 3 juli 2003.